علی شریعتی

[Russell]

من چندیست به این نکته پی برده ام که هنوز متاسفانه روشنگری مناسبی درباره علی شریعتی صورت نگرفته و هستند کسانی حتی از نسل جوان که او را قهرمانی میپندارند و جملات متناقض و بی اساس او را با آب و تاب تکزاز میکنند.
نیکوست در این جستار به نقد مطالب و شخصیت (جهت تقدس زدایی) علی شریعتی بپردازیم.

....
یک مقاله خوبی از سیاوش اوستا بود در زندیق و بسیار مطالب جالبی داشت که آنرا هم میتونیم پیرامونش بحث کنیم چون با اینکه یه علت آشنایی شخصی بسیار جالب بود اما بعضی موارد به نظر من بیشتر از حد شخصی میشد.

[sourena67]

سپاسگذارم از اشاره به اين نكته
با كمي دقت ميتونيد ببينيد كه كتابهاي شريعتي در بعضي مواقع بدون اشاره به منبع و يا با كمترين اشاره نوشته شده و اين خود دليلي است براي رد نوشته هاي ايشون
متاسفانه در كشور ما كافيه كه چيزي كتاب بشه ، ديگران فقط ميخونن كمتر كسي منتقدانه موخونه

[sonic]

کتاب های شریعتی به مانند رمان میماند سبک نوشتن زیبایی دارد ولی هیچ مطلب مهمی درکتاب هایش نیست حتا کارهای آخوند مطهری علمی تر از کارهای شریعتی است فقط درکتاب میعاد با ابراهم مقداری مطالب جالب وجود دارد ولی درکتابی که راجب حج نوشته همش داستان سرایی است.

[Reactor]

شریعتی فوق لیسانس ادبیات فارسی داشت بخاطر همین خوب انشاء مینوشت.. ولی خوب فقط ادبیات خوبی داشت و از نظر محتوایی فرقی با یک آخوند کراواتی نداشت!

[روزبه2]

شريعتي پايه گذار ولايت فقيه بود ! او هم با روحانيت مخالفت ميكرد كه چپ ها را جذب كند ..هم از كيسه آنان ميخورد و دستبوسي ميكرد !
جاه طلب و روان پريشي بود كه در نامه اي كه براي زنش خانم پوران شريعت رضوي نوشته (كه اين نامه انتشار هم يافته ) به وي گفته است كه : تو نبايد مثل يك زن به شوهرش گوش كني يا فرمان ببري ! بلكه بايد مثل خديجه كه سر در تمكين محمد داشت مرا تمكين كني ! بايد بداني كه تو خديجه اي و من محمد !

[Ouroboros]

شریعتی، شریعتی، شریعتی... آیا تا به حال هیچ نویسنده ی ِ ایرانی به اندازه ی ِ او آدمهای متفاوت از اقشار ِ مختلف را جذب کرده؟ از فرقان(در یک سر ِ اسلام شیعی)تا سیدعلی خامنه ای(در سر ِ دیگر ِ آن) او را «مسلمان حقیقی» می دانند.. از خودم می پرسم اگر زنده بود، کدامیک را به خود نزدیکتر می دید؟ نظر ِ من درباره ی ِ این شوالیه ی ِ اساطیری(بخشهایی از بحثی که چند ماه پیش درباره ی ِ او، در فرومی دیگر داشتم):

« کسی که لقب ِ سنگین و مسئولیت آور ِ "روشنفکر" را به دوش می کشد، باید "فراتر" از هنجارهای ِ موجود بیاندیشید و آنها را مثل ِ باقی ِ مردم "پیشفرض" نگیرد. حتی اگر با آنها مشکلی ندارد، دست بکار نقدشان بشود، و همان اندیشه ها را، "نقد شده" بپذیرد و از آن تقدس زدایی بکند، اگر می خواهد که اصلا به این عرصه(روشنفکری)وارد بشود ناگزیر است منطق موجود را به چالش بکشد و دستگاه ِ فکری ِ تراش خورده ای از آن بیرون بیاورد. شریعتی حجم بسیار زیادی از پیشفرضهای ِ شیعی را «پذیرفت»(ادعا می کنم که خیلی بیشتر از مثلا مطهری یا آوینی)، و بجای ِ نقد ِ آنها به جستجوی ِ مصداق برای ِ تئوریزه کردنشان پرداخت(با حذف ِ آلترناتیو، و همینطور بازخوانی ِ خواص فهم آنها). وجه منحط سنت همین "نقد ناشدگی" آنست، که شریعتی آشکارا مشکلی با آن نداشت. اینست که شاید وی "اندیشمند" باشد، اما در روشنفکری و چه بسی "نوآوری" او به زعم من جای ِ تردید، فراوان است. »

« شریعتی برخلاف ِ فردید چندان رازورز و پیچیده نویس نیست. نوشته های او آنقدر ساده هست که با سواد سوم راهنمایی و شعور یک نوجوان 16/17 ساله قابل فهم باشد، مگر آنکه تازگی ها برای «تعمیق» آنچه او نوشته با تفاسیر و تعابیر جدیدی روبرویمان کرده باشند که کلا بحثی جداست. یکبار در همینجا گفتم امثال شریعتی و فردید کاریکاتورهایی هستند از روشنفکری، زیرا اساس کار روشنفکری نقد ِ عریان و بی پرده ی دگمهای موجود در بستر فکری ِ یک جامعه است نه جایگزین سازی آنها با خشک اندیشی های دیگر و ریشه یابی آنها در بیرون از خود جامعه، درجهت تطهیر آن. یک زمانی تکه کلام من این بود که مطهری انسانی به مراتب آگاه تر، صادق تر، دارای نثری به مراتب شیواتر و حرفهایی به مراتب شنیدنی تر از شریعتی است(مثلا مقایسه بکنید همه وجوهات اثر ِ سراسر انقلابی، روشنگرانه و انتقادی مطهری «حماسه حسینی» را با روده درازیهای نفرت انگیز اثر بی مایه ای بنام «فاطمه، فاطمه است»).

اما، شریعتی به هرحال مهم است. و امروز در جستجوی رقت انگیز همه برای ارائه بدیلی «نرمخو» از اسلام در برابر «اسلام واقعا موجود»، شریعتی اهمیتی دو چندان می گیرد. پس یکبار خواندن آثار او ، حداقل آثار مهم و تاثیر گذارش، حتی به نحوی «روزنامه وار» وقت شما را همانقدر خواهد گرفت که نگاه کردن یکی از سریالهای ماه رمضان. ارزش هر دو کالا هم یک اندازه است: ساخته شده برای مصرف روزمره ی عوام، دارای تاریخ انقضای بسیار محدود و درونمایه ای بسیار تهی. »

« از نظر من شریعتی یک شارلاتان ِ تین ایجر فریب با نثری نئاندرتال پسند بود، که از باد ِ فقر گفتمان فلسفی ایران و کمبود آشنایی با فضای فکری بین المللی و شرایط ایدئولوژی گرای دهه پنجاه در ایران بادکنک وار بزرگ شد. شخصی کاملا آگاه از دروغ پردازیهای هدفمند خود(در جهت افزودن مقادیر انبوهی گل و بلبل به دین مبین اسلام). »

« اگر واپسگرایی ِ تطهیر شده در قالب واژگان نوعی «جلوبودن از جامعه» است البته که شریعتی را می شود جلوافتاده خطاب کرد. اما من حتی شخصیتی همچون نواب صفوی را چند دهه جلوتر از شریعتی می دانم. »

[kheradgera]

شریعتی، شریعتی، شریعتی... آیا تا به حال هیچ نویسنده ی ِ ایرانی به اندازه ی ِ او آدمهای متفاوت از اقشار ِ مختلف را جذب کرده؟ از فرقان(در یک سر ِ اسلام شیعی)تا سیدعلی خامنه ای(در سر ِ دیگر ِ آن) او را «مسلمان حقیقی» می دانند.. از خودم می پرسم اگر زنده بود، کدامیک را به خود نزدیکتر می دید؟ نظر ِ من درباره ی ِ این شوالیه ی ِ اساطیری(بخشهایی از بحثی که چند ماه پیش درباره ی ِ او، در فرومی دیگر داشتم):

« کسی که لقب ِ سنگین و مسئولیت آور ِ "روشنفکر" را به دوش می کشد، باید "فراتر" از هنجارهای ِ موجود بیاندیشید و آنها را مثل ِ باقی ِ مردم "پیشفرض" نگیرد. حتی اگر با آنها مشکلی ندارد، دست بکار نقدشان بشود، و همان اندیشه ها را، "نقد شده" بپذیرد و از آن تقدس زدایی بکند، اگر می خواهد که اصلا به این عرصه(روشنفکری)وارد بشود ناگزیر است منطق موجود را به چالش بکشد و دستگاه ِ فکری ِ تراش خورده ای از آن بیرون بیاورد. شریعتی حجم بسیار زیادی از پیشفرضهای ِ شیعی را «پذیرفت»(ادعا می کنم که خیلی بیشتر از مثلا مطهری یا آوینی)، و بجای ِ نقد ِ آنها به جستجوی ِ مصداق برای ِ تئوریزه کردنشان پرداخت(با حذف ِ آلترناتیو، و همینطور بازخوانی ِ خواص فهم آنها). وجه منحط سنت همین "نقد ناشدگی" آنست، که شریعتی آشکارا مشکلی با آن نداشت. اینست که شاید وی "اندیشمند" باشد، اما در روشنفکری و چه بسی "نوآوری" او به زعم من جای ِ تردید، فراوان است. »

« شریعتی برخلاف ِ فردید چندان رازورز و پیچیده نویس نیست. نوشته های او آنقدر ساده هست که با سواد سوم راهنمایی و شعور یک نوجوان 16/17 ساله قابل فهم باشد، مگر آنکه تازگی ها برای «تعمیق» آنچه او نوشته با تفاسیر و تعابیر جدیدی روبرویمان کرده باشند که کلا بحثی جداست. یکبار در همینجا گفتم امثال شریعتی و فردید کاریکاتورهایی هستند از روشنفکری، زیرا اساس کار روشنفکری نقد ِ عریان و بی پرده ی دگمهای موجود در بستر فکری ِ یک جامعه است نه جایگزین سازی آنها با خشک اندیشی های دیگر و ریشه یابی آنها در بیرون از خود جامعه، درجهت تطهیر آن. یک زمانی تکه کلام من این بود که مطهری انسانی به مراتب آگاه تر، صادق تر، دارای نثری به مراتب شیواتر و حرفهایی به مراتب شنیدنی تر از شریعتی است(مثلا مقایسه بکنید همه وجوهات اثر ِ سراسر انقلابی، روشنگرانه و انتقادی مطهری «حماسه حسینی» را با روده درازیهای نفرت انگیز اثر بی مایه ای بنام «فاطمه، فاطمه است»).

اما، شریعتی به هرحال مهم است. و امروز در جستجوی رقت انگیز همه برای ارائه بدیلی «نرمخو» از اسلام در برابر «اسلام واقعا موجود»، شریعتی اهمیتی دو چندان می گیرد. پس یکبار خواندن آثار او ، حداقل آثار مهم و تاثیر گذارش، حتی به نحوی «روزنامه وار» وقت شما را همانقدر خواهد گرفت که نگاه کردن یکی از سریالهای ماه رمضان. ارزش هر دو کالا هم یک اندازه است: ساخته شده برای مصرف روزمره ی عوام، دارای تاریخ انقضای بسیار محدود و درونمایه ای بسیار تهی. »

« از نظر من شریعتی یک شارلاتان ِ تین ایجر فریب با نثری نئاندرتال پسند بود، که از باد ِ فقر گفتمان فلسفی ایران و کمبود آشنایی با فضای فکری بین المللی و شرایط ایدئولوژی گرای دهه پنجاه در ایران بادکنک وار بزرگ شد. شخصی کاملا آگاه از دروغ پردازیهای هدفمند خود(در جهت افزودن مقادیر انبوهی گل و بلبل به دین مبین اسلام). »

« اگر واپسگرایی ِ تطهیر شده در قالب واژگان نوعی «جلوبودن از جامعه» است البته که شریعتی را می شود جلوافتاده خطاب کرد. اما من حتی شخصیتی همچون نواب صفوی را چند دهه جلوتر از شریعتی می دانم. »

جالب این بود که دستگاه ساواک به دلیل ترسی که درست یا اشتباه از چپول ها و مزدوران شوروی داشت میدان را کاملا برای افرادی مانند شریعتی باز گذاشته بود و انسانهایی مانند مفتح و بهشتی و مطهری و رجایی هم در وزارت و پرورش وظیفه اسلامی کردن درسها را داشتند.
استاد سیاوش اوستا نامه های رد و بدل شده میان شریعتی و ساواک را منتشر کرده که بسیار روشنگر است.

---------- ارسال جدید اضافه شده در 01:22 am ---------- ارسال قبلی در 01:20 am ----------

شريعتي پايه گذار ولايت فقيه بود ! او هم با روحانيت مخالفت ميكرد كه چپ ها را جذب كند ..هم از كيسه آنان ميخورد و دستبوسي ميكرد !
جاه طلب و روان پريشي بود كه در نامه اي كه براي زنش خانم پوران شريعت رضوي نوشته (كه اين نامه انتشار هم يافته ) به وي گفته است كه : تو نبايد مثل يك زن به شوهرش گوش كني يا فرمان ببري ! بلكه بايد مثل خديجه كه سر در تمكين محمد داشت مرا تمكين كني ! بايد بداني كه تو خديجه اي و من محمد !

همچنین باید خاطر نشان کرد که او همسرش را سگ خطاب می کند.
برای نشان دادن مدرن بودن شریعتی چند جمله در بخشهای ابتدایی فاطمه فاطمه است درباره زن و محدودیتها و ظلمهای به او را همیشه بیان می کنند و جالب این است که همه آن ظلمها بر اساس دستورات مستقیم دین اسلام است ولی شریعتی حتی نمی گوید بالای چشم اسلام ابروست.