من فکر میکنم منحوسترین کاری که وجود سلمان فارسی کرده در همون جنگ خندق و آموزش خندق کندن به دزدان مدینه و نجاتشان از اتحاد بقیه اعراب در مقابل آنهاست.شانس اینکه دیکتاتوری اسلام قدرت نگیره چند جا بوده مهمترینش همین جنگ خندق هست فکر میکنم.
نِشان‌ها:
من فکر میکنم منحوسترین کاری که وجود سلمان فارسی کرده در همون جنگ خندق و آموزش خندق کندن به دزدان مدینه و نجاتشان از اتحاد بقیه اعراب در مقابل آنهاست.شانس اینکه دیکتاتوری اسلام قدرت نگیره چند جا بوده مهمترینش همین جنگ خندق هست فکر میکنم.
"Democracy is now currently defined in Europe as a 'country run by Jews,'" —Ezra Pound
همین زوال فکری و انجماد امروزه گریبان اسلام را گرفته است. با بستن راه انتقاد و اصلاح در واقع راه برای خارج شدن کامل این دین از صحنه اجتماعی آماده می کنند. روحیانیون حکومتی با کمک اعتقادات مردم چنان چون زالو یک نظام را از درون می خوردند که وقتی به مشکلی یا دشمنی خارجی برخورد در آنی از هم می پاشد و سقوط می کند.
البته کشورهای عربی گویا کمی از زمان عقب هستند و تازه دارند به انقلاب 57 ما می رسند!
Qui Tacet Consentire
منظور شما این هست که علت برنگشتن ایرانی ها به آیین قبلی خود نارضایتی از اون سیستم و بعد جذابیت های مذهب جدید بوده؟! اکه این گونه هست خوشحال میشم در این مورد سندی رو ارائه کنید.در مورد داستان مزدکیان هم بعد اشاره خواهم کرد اما به فرض چرا ایرانی ها بعد از فروپاشی امپراطوری ایران به سراغ همون آیین مزدکی نرفتن؟نوشته اصلی از سوی kaveh
به فرض که اسلام همچین شعاری رو داشت(که البته من اصلا قبول ندارم) اما ایرانی هایی مورد اشاره شما که از عوام بودن و حتی زبان عربی رو هم بلد نبودن دقیقا در چه زمانی تحت تاثیر این تبلیغات قرار گرفتند؟مگه اون زمان هم رسانه های جمعی مثل ماهواره و اینترنت وجود داشته؟! تازه امپراطوری ایران با اون وسعتش چطور ممکن بوده به این پیام اعراب رو دریافت کرده باشه و پذیرفته باشه؟ البته در مطلبی که بعد خواهم آورد صحبت از این بوده که عده ای هم واقعا پذیرفتن اما نه جمع آنچنان بزرگی!! ضمنا نکته عقلانی دیگه ای که به ذهن خودم میرسه وقتی عرب ها با شمشیرهای بیرون کشیده در حال کشتار و غارت و به بردگی گرفتن بودن دیگه کی وقتی هست برای فکر کردن به پیام فرض اونها؟ آیا انسان وحشت زده نمیشه از این همه جنایت؟ باز هم میتونه فراموش کنه اون جنایت ها رو و فقط پیام فرضی رو بچسبه؟ فکر نمیکنه هنوز نیومده در حال کشتار و غارت هستن و پیامشون بهونه ای بیش نیست؟
پس با عرض معذرت حرف شما به هیچ وجه منطقی نیست...
دوستمون در صفحه قبل هم به این مطلب اشاره کرد..این مطلب در واقع به نقل از مسلمون هاست که البته صفحه رو نمیدونم چرا ویرایش کردن و بخش های مربوط به لطف و کرم ائمه نسبت به ایرانی ها رو برداشتن...
عوامل گرایش ظاهری ایرانیان به اسلام
چنانکه مورّخین گفته اند تا ۳، ۴ قرن مردم برخی از مناطق ایران هنوز مسلمان نشده بودند. از جمله مردم فارس تا قرن چهارم زرتشتی بودند. مردم گیلان و دیلمستان نیز بر آئین قبلی خویش بودند تا اینکه پس از دو قرن توسّط شخصی به نام ناصر اطروش زیدی مسلمان شدند.(۱۳) البته مناطقی مثل قزوین بود، که اسلام را به سرعت پذیرفتند. با این وجود، آنها به خاطر عدم آشنایی با زبان عربی، بدون اینکه از اسلام چیزی بدانند اظهار مسلمانی می کردند. اغلب موارد نیز مناطقی بودند که با اسلام آوردن کدخدایان و صاحبان اراضی و اشراف، رعایا و دیگر مردم نیز مسلمان می شدند. تمایل اشراف و صاحبان اراضی نیز بخاطر این بود که هر کس مسلمان می شد امتیازاتی داشت. از جمله تملّک او بر اراضی و اموالش باقی می ماند، و از پرداخت جزیه معاف می شد.این چنین بود که عدّه زیادی بخاطر حفظ اموال و اراضی خود، و عدّه زیادی بخاطر تبعیّت از عمل اشراف و بزرگانشان مسلمان شدند، در حالی که ایمان در دلهایشان رسوخ نکرده بود. عدّه ای نیز از ترس جان یا عدم توانایی پرداخت جزیه، مسلمان شدند. چرا که اگر کسی مسلمان نمی شد، یا باید جزیه پرداخت می کرد و یا باید کشته می شد. گفته شده در زمان حجّاج، از موالی به این عنوان که اسلام آنها واقعی نیست ـ و برای فرار از جزیه اسلام آوردهاند ـ جزیه گرفته میشد!(۱۶) بنابراین، ایرانیانی که هم زمان با فتح ایران اظهار مسلمانی کردند پنج دسته بودند:
۱- عدّه ای که به سرعت اسلام را پذیرفتند امّا نسبت به معارف اسلامی ـ بخاطر ندانستن زبان عربی ـ معرفتی نداشتند. این گروه اندک بودند. ۲- عدّه ای که بخاطر تبعیّت از اشراف و بزرگان منطقه مسلمان شدند. ۳- عدّه ای که از ترس جانشان مسلمان شدند. ۴- عدّه ای که بخاطر عدم توانایی در پرداخت جزیه های سنگین مسلمان شدند. بنابراین اکثر تازه مسلمانان ایرانی، اسلام ظاهری داشتند، و در طی چند قرن پس از فتح ایران، با معارف اسلام آشنا شدند و ایمان قلبی آوردند. آنان هم که اسلام را نپذیرفتند، یا مقاومت کردند و کشته شدند و یا مانند اکثر مناطق از جمله مردم آذربایجان، بانقیا، باروسما، حیره، بهقباد اسفل، و اوسط، انبار، ساباط، رومیه، مهرود، اهواز، ایذه، شوش، جندى شاپور، رامهرمز، اصفهان و ... با پرداخت جزیه به آئین پیشین خود باقی ماندند.
تنگ نظری و اهداف کوتاه فاتحان
ایران به راحتی فتح شد، امّا فاتحان که نیّت و هدفشان از یک سو، فتح و کشورگشایی، و از سوی دیگر پیشگیری از حمله احتمالی امپراطوری ایران بود.
نقل شده است هنگامی که عمر بن خطّاب مردم را به جنگ با ایرانیان فراخواند، استقبالی نکرده و بی توجّهی کردند. در این گیر و دار قبیله «ازد» مهیّای جنگ شد، که عمر برای ترغیب بیشتر آنها به جنگ، غنائم کسری را یادآور شد: «ثمّ انّ عمر ندب الناس الی العراق فجعلوا یتحامونه و یتثاقلون عنه، حتّی همّ ان یغز و بنفسه، و قدم علیه خلق من الازد یریدون غزو الشام فدعاهم الی العراق و رغبهم فی غنائم آل کسری ...»ابو نصر بن مطهّر بن طاهر مقدسی، نیز در مورد دلیل حمله مسلمانان، روایتی از عمر بن خطّاب نقل می کند که قبل از حمله به ایران گفته بود: «خدا شما را به زبان رسول خویش گنج خسروان و قیصران وعده داده است، برخیزید و جنگ با فارس را ساز کنید.»(۳۳)
مثنی بن حارثه، در حیره، مردم را به جهاد علیه ایران تحریک می کرد، و به غارت خزائن ملوک ساسانی تطمیع می نمود.
از جمله کسانی که برای غارت آبادی ها و خزائن ایران مامور شد، جریر بن عبدالله بجلی بود که پیروان زیادی داشت. وقتی عمر او را برای جنگ با ایران فرا خواند، جریر با عمر قرار گذاشت به این شرط به جنگ می رود که یک چهارم غنائم را برای خود و اتباعش بر دارد، و عمر این شرط را پذیرفت، و جریر به سوی ایران حرکت کرد. «... و قدم جریر بن عبدالله من السراة فی بجیله فسال ان یاتی العراق علی ان یعطی و قومه ربع ما غلبوا علیه، فاجابه عمر الی ذلک، فسار نحو العراق»(۳۴)
علاوه بر این، از رفتارهای نژادپرستانه اعراب معلوم می شود که آنان اسلام را یک دین عربی می دانستند. نه از اسلام آوردن غیر عرب خشنود می شدند و نه برای اسلام آوردن آنها تلاشی می کردند. به همین سبب در زمان خلیفه دوّم از اختلاط اعراب با ایرانیان، و برابر دانستن آنها با یکدیگر جلوگیری می شد.
جنایات و روش حکومتی حاکمان عرب
از عوامل دیگری که سبب شد تا ایرانیان در ابتدا تظاهر به اسلام کنند و ایمان قلبی نیاورند، جنایاتی بود که ایرانیان در هنگام فتح ایران نظاره گر آن بودند.
اسناد جنایات لشکر کشی عمر در دهها کتاب معتبر بیان شده است که آن را غیر قابل انکار میکند. بعضی از اعرابِ شبه جزیره عربستان در طی گشودن پیاپی شهرهای ایران قساوتی در خور شهرت تاریخیشان بروز دادند. سوزاندن شهر، آتش زدن کتب، برکندن درختان، کشتار مردان و برده گرفتن زنان و کودکان و فروش آنان در بازارهای عربستان از جمله این جنایت بود. بارها کار بدانجا رسانیدند که مردان اسیر را می کشتند تا جوی خون برانند.
ایرانیان در جنگ جلولاء و جنگ نهاوند از خود مقاومت درخشانی نشان دادند. بعضی اعراب در این جنگ سفاکی و بسیار خشونت بار، تعداد فراوانی از زنان و کودکان ایرانی به اسارت رفتند و از اموال و غنیمتها؛ چندان نصیب بعضی اعراب گردید که در هیچ کتابی اندازه ی آن ذکر نشده است. عبدالحسین زرین کوب در کتاب دو قرن سکوت مینویسد: فاتحان، گریختکان را پی گرفتند؛ کشتار بیشمار و تاراج گیری باندازه ای بود که تنها سیصد هزار زن و دختر به بند کشیده شدند. شصت هزار تن از آنان به همراه نهصد بار شتر زر و سیم بابت خمس به دارالخلافه فرستاده شدند و در بازارهای برده فروشی اسلامی به فروش رسیدند؛ با زنان دربند به نوبت همخوابه شدند و فرزندان پدر ناشناختهی بسیار بر جای نهادند.پس از تسلط بعضی اعراب نیز ایرانیان هرگز دست از مقاومت در برابر آنان بر نداشتند. درطول سالهای اشغال در همه شهرها و ولایات ایران؛ بعض اعراب با مقاومتهای سخت مردم روبرو شدند. در اکثر شهرها؛ پایداری و مقاومت ایرانیان بیرحمانه سرکوب گردید که به موارد ذیل میتوان اشاره کرد:در حمله به سیستان؛ مردم مقاومت بسیار و اعراب مسلمان خشونت بسیار کردند بطوریکه ربیع ابن زیاد (سردار عرب) برای ارعاب مردم و کاستن از شور مقاومت آنان دستور داد تا سدی بساختند از آن کشتگان (یعنی اجساد کشته شدگان جنگ را روی هم انباشتند) و هم از آن کشتگان تکیه گاهها ساختند؛ و ربیع ابن زیاد بر شد و بر آن نشست و قرار شد که هر سال از سیستان هزار هزار (یک میلیون) درهم به امیر المومنین دهند با هزار غلام بچه و کنیز. (کتاب تاریخ سیستان صفحه۳۷، ۸۰ - کتاب تاریخ کامل جلد۱ صفحه ۳۰۷)در حمله اعراب به ری مردم شهر پایداری و مقاومت بسیار کردند؛ بطوریکه مغیره (سردار عرب) در این جنگ چشمش را از دست داد. مردم جنگیدند و پایمردی کردند... و چندان از آنها کشته شدند که کشتگان را با نی شماره کردند و غنیمتی که خدا از ری نصیب مسلمانان کرد همانند غنائم مدائن بود.(کتاب تاریخ طبری؛ جلد پنجم صفحه ۱۹۷۵)در حمله به شاپور نیز مردم پایداری و مقاومت بسیار کردند بگونه ای که عبیدا (سردار عرب) بسختی مجروح شد آنچنانکه بهنگام مرگ وصیت کرد تا به خونخواهی او؛ مردم شاپور را قتل عام کنند؛ سپاهیان عرب نیز چنان کردند و بسیاری از مردم شهر را بکشتند. (کتاب فارسنامه ابن بلخی؛ صفحه ۱۱۶ -کتاب تاریخ طبری؛ جلد پنجم صفحه ۲۰۱۱)
در حمله به الیس؛ جنگی سخت بین سپاهیان عرب و ایران در کنار رودی که بسبب همین جنگ بعدها به «رود خون» معروف گردید در گرفت. در برابر مقاومت و پایداری سرسختانه ی ایرانیان؛ خالد ابن ولید نذر کرد که اگر بر ایرانیان پیروز گردید «چندان از آنها بکشم که خونهاشان را در رودشان روان کنم» و چون پارسیان مغلوب شدند؛ بدستور خالد «گروه گروه از آنها را که به اسارت گرفته بودند؛ میآوردند و در رود گردن میزدند» مغیره گوید که «بر رود؛ آسیابها بود و سه روز پیاپی با آب خون آلود؛ قوت سپاه را که هیجده هزار کس یا بیشتر بودند؛ آرد کردند ... کشتگان (پارسیان) در الیس هفتاد هزار تن بود. (کتاب تاریخ طبری؛ جلد چهارم؛ صفحه ۱۴۹۱- کتاب تاریخ ده هزار ساله ایران؛ جلد دوم برگ ۱۲۳)در شوشتر؛ مردم وقتی از تهاجم قریب الوقوع اعراب با خبر شدند؛ خارهای سه پهلوی آهنین بسیار ساختند و در صحرا پاشیدند. چون قشون اسلام به آن حوالی رسیدند؛ خارها به دست و پای ایشان بنشست؛ و مدتی در آنجا توقف کردند. پس از تصرف شوشتر؛ لشکر اعراب در شهر به قتل و غارت پرداختند و آنانی را که از پذیرفتن اسلام خودداری کرده بودند گردن زدند. (کتاب الفتوح صفحه ۲۲۳ – کتاب تذکره شوشتر؛ صفحه۱۶)در چالوس رویان؛ عبدالله ابن حازم مامور خلیفهی اسلام به بهانه (دادرسی) و رسیدگی به شکایات مردم؛ دستور داد تا آنان را در مکانهای متعددی جمع کردند و سپس مردم را یکیک به حضور طلبیدند و مخفیانه گردن زدند بطوریکه در پایان آنروز هیچ کس زنده نماند ... و دیهی چالوس را آنچنان خراب کردند که تا سالها آباد نشد و املاک مردم را بزور میبردند. (کتاب تاریخ طبرستان صفحه ۱۸۳ - کتاب تاریخ رویان؛ صفحه ۶۹)در حمله به سرخس؛ اعراب مسلمان «همهی مردم شهر را بجز یک صد نفر؛ کشتند. (کتاب تاریخ کامل؛ جلد سوم؛ صفحه ۲۰۸و ۳۰۳)در حمله به نیشابور؛ مردم امان خواستند که موافقت شد؛ اما مسلمانان چون از اهل شهر کینه داشتند؛ به قتل و غارت مردم پرداختند؛ بطوریکه «آنروز از وقت صبح تا نماز شام میکشتند و غارت میکردند. (کتاب الفتوح؛ صفحه ۲۸۲)در حمله اعراب به گرگان؛ مردم با سپاهیان اسلام به سختی جنگیدند؛ بطوریکه سردار عرب (سعید بن عاص) از وحشت؛ نماز خوف خواند. پس از مدتها پایداری و مقاومت؛ سرانجام مردم گرگان امان خواستند و سعید ابن عاص به آنان «امان» داد و سوگند خورد «یک تن از مردم شهر را نخواهد کشت» مردم گرگان تسلیم شدند؛ اما سعید ابن عاص همه ی مردم را بقتل رسانید؛ بجز یک تن؛ و در توجیه پیمان شکنی خود گفت: «من قسم خورده بودم که یک تن از مردم شهر را نکشم! .. تعداد سپاهیان عرب در حمله به گرگان هشتاد هزار تن بود. (کتاب تاریخ طبری جلد پنجم صفحه ۲۱۱۶ - کتاب تاریخ کامل؛ جلد سوم؛ صفحه ۱۷۸)پس از فتح "استخر" (سالهای ۲۸-۳۰ هجری) مردم آنجا سر به شورش برداشتند و حاکم عرب آنجا را کشتند. اعراب مسلمان مجبور شدند برای بار دوم"استخر" را محاصره کنند. مقاومت و پایداری ایرانیان آنچنان بود که فاتح "استخر" (عبدالله بن عامر) را سخت نگران و خشمگین کرد بطوریکه سوگند خورد که چندان بکشد از مردم "استخر" که خون براند. پس خون همگان مباح گردانید و چندان کشتند خون نمیرفت تا آب گرم به خون ریختندپس برفت و عده کشته شدگان که نام بردار بودند "چهل هزار کشته" بودند بیرون از مجهولان .(کتاب فارسنامه ابن بلخی صفحه ۱۳۵-- کتاب تاریخ کامل؛ جلد سوم صفحه ۱۶۳)رامهرمز نیز پس از جنگی سخت به تصرف سپاهیان اسلام در آمد و فاتحان عرب؛ بسیاری از مردم را کشتند و زنان و کودکان فراوانی را برده ساختند و مال و متاع هنگفتی بچنگ آوردند. (کتاب الفتوح؛ صفحه ۲۱۵)مردم کرمان نیز سالها در برابر اعراب مقاومت کردند تا سرانجام در زمان عثمان؛ حاکم کرمان با پرداخت دو میلیون درهم و دو هزار غلام بچه و کنیز؛ بعنوان خراج سالانه؛ با اعراب مهاجم صلح کردند. (کتاب تاریخ یعقوبی صفحه ۶۲ -کتاب تاریخ طبری جلد پنجم صفحه ۲۱۱۶, ۲۱۱۸ - کتاب تاریخ کامل؛ جلد سوم صفحه ۱۷۸٬۱۷۹)جنایات اعراب تنها به این شهرها ختم نشده است و اینها تنها گوشهای از تاراج میهنمان به دست تازیان بود و آشکارا مقاومت ایرانیان در برابر آنان را ثابت میکند.در کتاب عقدالفرید چاپ قاهره-جلد ۲ صفحه ۵ -سخنی از خسرو پرویز نقل شده که میگوید: اعراب را نه در کار دین هیچ خصلت نیکو یافتم و نه در کار دنیا. آنها را نه صاحب عزم و تدبیر دیدم و نه اهل قوت و قدرت. آنگاه گواه فرومایگی و پستی همت آنها همین بس که آنها با جانوران گزنده و مرغان آواره در جای و مقام برابرند. فرزندان خود را از راه بینوایی و نیازمندی میکشند و یکدیگر را بر اثر گرسنگی و درماندگی میخورند. از خوردنیها و پوشیدنیها و لذتها و کامروانیهای این جهان یکسره بی بهره اند.
در مورد اون داستان مزدکیان که نشان دهنده نارضایتی مردم و شرایط حاکم بر ایران بوده هم توصیه میکنم این مطلب رو بخونید:
ادعای "آغوش باز ایرانیان برای اعراب مسلمان" بی پایه و جعلی است
گفت و گو با شاهین نژاد، پژوهشگر تاریخ ایران و نویسنده کتاب «نشیبی فراز است پیش فرود»
و بهترین شخصیت میراث فرهنگی سال 1390
بخش ویژه شاهین نژاد
از: نگارین نعمت زاده
آن چه که در این جا می خوانید حاصل گفت و گویی است با شاهین نژاد پژوهشگر تاریخ ایران، که امسال از سوی بنیاد میراث پاسارگاد عنوان، بهترین شخصیت میراث فرهنگی سال» را گرفته است. این عنوان به دلیل تلاش های چند سال اخیر نژاد در ارتباط با فرهنگ ایران و به خصوص به خاطر کتاب «نشیبی دراز است پیش فراز» بوده است.
کتابی که در زمینۀ فروپاشی ایران ساسانی در برابر حمله ی اعراب مسلمان می باشد و از آنجا که نکات تازه و مهمی را از این دوره از تاریخ ایران پیش روی ما می گذارد می تواند دارای اهمیت ويژه ای باشد؛ به خصوص که در سال های گذشته به دلایل سیاسی و نه علمی ـ تحقیاتی سعی می شود تا حمله اعراب به ایران را موجه جلوه داده و مقاومت های چند صد ساله مردمان ایران در مقابل این حمله را «استقبال و خوش آمدگویی» عنوان کنند.
نگارین نعمت زاده: در بیوگرافی شما خواندم که از نوجوانی به تاریخ علاقمند شدید. نوجوانی شما باید که حوالی تاریخی باشد که انقلاب 57، رخ داد. آیا انقلاب یا تهدیدهایی که همزمان با انقلاب نسبت به میراث های فرهنگی و تاریخی ایران می شد در این علاقه شما دخالتی داشته است؟
شاهین نژاد: صد در صد برخی افراطی ها با تبلیغات ضد ایرانی که پس از انقلاب در کشور راه انداختند واکنشی را در نسل نوجوان و جوان برانگیختند که جلوه اش در این سی سال، توجه به میراث ملی و نمادهای ایرانی بود. من نیز به تاریخ ایران پرداختم چون برای یافتن خاستگاه آنچه بر کشور رفته بود، باید در راهروهای تو در توی تاریخ کند و کاو می کردم. یادمان باشد که هر پدیده تاریخی را باید همراه و همزمان با زمینه های فراهم کننده آن پدیده بررسی و تحلیل نمود.
نگارین نعمت زاده: بیشتر ایرانیانی که تحقیقاتی در ارتباط با تاریخ ایران داشته اند در دانشگاه ها بوده اند یعنی جزو برنامه های کاری آنها به حساب می آمده و یا پایان نامه تحصیلی شان بوده است. در حالی که شما در حالی که شغل دیگری را داشتید به این پژوهش پرداختید. با این حال روش شما کاملا روشی آکادمیک و دقیق بوده است. آیا شما استاد یا اساتیدی راهنما هم داشته اید؟
شاهین نژاد: گرچه تحصیلات من پیوندی با تاریخ ندارد ولی اصول پژوهش و فن بررسی مدارک و متون، یک فرایافت (concept) یگانه است. به عبارتی دیگر، هنگامی که فوت و فن کار را یاد بگیرید، چندان فرقی نمی کند که جستار مورد بررسی و پژوهش چه باشد. مهم این است که رویکرد شما اصولی باشد. نه من استاد راهنمایی نداشتم ولی صد البته از آنانی که با پژوهشهای بیغرضانه و منصفانه، حتی گوشه ای از واقعیت ایران ساسانی و حمله اعراب مسلمان را روشن نموده اند، یاد گرفته ام.
نگارین نعمت زاده: چرا میان دوره های مختلف تاریخ دوره ساسانیان برای شما جاذبه داشته است؟
شاهین نژاد: آغاز دوره ساسانیان، برآمدن و نیرو گرفتن «ایرانشهر» را به همراه داشت. مفهوم ایران که دستکم از اوایل دوره هخامنشی پا به عرصه وجود گذاشته بود در سپیده دم شاهنشاهی ساسانی بالنده شد و به پختگی رسید. از سوی دیگر پایان زمان ساسانیان تنها سقوط یک دودمان شاهی نیست بلکه آغازی بر یک روند افت هزار و چهارصد ساله در زندگی عنصر ایرانی است. ایران از آن زمان تاکنون دیگر هیچگاه به عنوان یک قدرت جهانی سر بلند نکرد. محو شدن هشتصد نهصد ساله ایران به مفهوم یک یکان سیاسی که تا ظهور شاه اسماعیل ادامه یافت از پیامدهای فروپاشی ایران ساسانی بود. فرو افتادن ساسانیان، گسستی هویتی در ما پدید آورد. انسان ایرانی امروزه روز هنوز دچار بحران هویتی است که با سقوط ایران ساسانی دچارش شد. پس باید در چگونگی روی کار آمدن ساسانیان، جهان بینی آنان، کاستیها، نقاط قوت و میراثی که برای ایران و جهان بجا گذاشتند، کند و کاو کرد. صد البته، چرایی و چگونگی فروپاشی ایران ساسانی اهمیت بسیاری در این میان خواهد داشت چون آنچه در زندگی اجتماعی و فردی عنصر ایرانی از آن پس گذشته است، مستقیما زیر تاثیر این رویداد بوده است.
نگارین نعمت زاده: به نظر شما اگر مسیر تاریخ ما به طور طبیعی از ساسانیان تا به امروز می آمد و حمله ی اعراب اتفاق نمی افتاد و یا چون حمله مغول تغییرات فرهنگی بنیادین را برای ایران به همراه نداشت ما اکنون کجا بودیم.
شاهین نژاد: تاریخ، گذشته را روایت می کند. بنابراین تاریخ را نمی شود پیس بینی کرد. آنچه با توجه به جوانب و فاکتورهای ریز و درشت دریافت می شود این است که ایرانی متفاوت در هزار و چهارصد سال گذشته، بر روی منطقه (خاورمیانه و آسیای غربی) نیز اثرگذار می بود. با قاطعیت می توان گفت که آمدن اعراب مسلمان به ایران و تضعیف روحیه ملی ایرانیان و به گوشه راندن هویت ایرانی، جاده بازکن اقوام زردپوست آسیای میانه در سده های پسین شد. خلافت اسلامی تا زمانی که سپاه مغول بغداد را اشغال نمود یعنی در درازای ششصد سال، از دسترنج ایرانیان بهره گرفت و از دیدگاه روانی نیز بلند نظری و غرور ملی ایرانیان را خدشه دار ساخت. به زبانی ساده ما را خوار و زبون ساخت. سیر این رویدادها، در درازای سده های طولانی، ویرانی و اضمحلال فیزیکی ایران و آسیبهای روحی-روانی ایرانیان را در پی داشت بگونه ای که در پایان سده نوزدهم، ایران به کشوری عقب مانده، فقیر و درمانده در آستانه جنبش مشروطه تبدیل شده بود. اگر حمله اعراب مسلمان رخ نداده بود، بخت بیشتری برای بهروزی و سعادت داشتیم.
نگارین نعمت زاده: یکی از نکاتی که شما چند بار در کتاب تان تاکید کرده اید این بوده که اعراب وقتی به ایران حمله کردند به هیچ وجه قصد ماندگاری نداشتند، حتی قصد صدور مذهب خودشان را به ایران هم نداشتند. همین طور توضیحاتی داده اید که آن ها برایشان بیشتر منافع مادی مهم بوده است. آیا این منافع مادی بیشتر از گرفتن خراج ها تامین می شده و یا ثروت هایی که در آن هنگام در ایران وجود داشت مثل طلا و نقره و دیگر چیزها ؟
شاهین نژاد: در برخوردهای نخستین، آنچه قابل غارت بود، به یغما برده می شد مگر ایرانیان در شهری یا منطقه ای به پرداخت باج مورد نظر سپاه عرب تن در می دادند. در جاهایی که ایرانیان ایستادگی می کردند، هم جانشان را از دست می دادند و هم زن و فرزندشان سرانجامی بجز برده شدن توسط اعراب نداشت. تحمیل جزیه و خراج بر ایرانیان غیر مسلمان (که برای دو قرن، اکثریت جمعیت ایران را تشکیل می دادند) از سیاستهای هوشمندانه و رندانه خلافت اسلامی بود که هم استثمار ایرانیان بود و هم تقویت ماشین جنگی ارتش عربی. رسم زشت دریافت جزیه از غیر مسلمانان تا میانه دوره قاجار در ایران باقی ماند هر چند وجه دریافتی، دیگر به جیب اعراب نمی رفت.
نگارین نعمت زاده: تاثیر رهبران کیش زرتشتی و فشارهای دینی در سقوط ایران ساسانی در برابر اعراب چه بود؟
شاهین نژاد: بر خلاف تبلیغات بسیار در باره تاثیر کارکرد روحانیان زرتشتی در ایجاد ناخشنودی مردم از حکومت وهمچنین تلفیق دین و دولت به عنوان نقطه ضعف ساسانیان، در چند دهه پایانی دوره ساسانی هیچ ردپایی از نفوذ موبدان در حوزه سیاست نمی بینیم. بر خلاف دوره های آغازین و میانی ساسانیان که کیش زرتشتی عنصر بنیادین در اجتماع و سیاست بشمار می رفت، از زمان هرمز و پسرش خسرو پرویز یعنی چهل سالی پیش از جنگ قادسیه، جامعه ایرانی بنظر تهی از باورهای دینی و دلبستگیهای اعتقادی است. بنظر می رسد پس از جنبش مزد کیان و سالهای پر آشوب، پریشان حالی و بهم ریختگی همزاد آن، مردم دین زده شده بودند. همراه با آن گرچه دخالت دین در حکومت مردود است ولی به گوشه رانده شدن دین در اواخر دوره ساسانی، به مثابه از دست دادن یکی از پایه های استوار حکومت بود. از سوی دیگر عامل دیگری جانشین دین در زندگی معنوی ملت نشد و این خلا روانی و عاطفی، ایران را آسیب پذیر کرد. در هر حال بر خلاف جمله معروف "ناخرسندی مردم از زیاده خواهی و خودکامگی موبدان زرتشتی از عوامل اصلی سرنگونی ساسانیان بود"، هیچ نشانه ای از حضور پر رنگ دین و مدعیان آن در آستانه حمله اعراب به ایران سراغ نداریم.
نگارین نعمت زاده: آیا ایرانیان پس از شکست از اعراب، بیدرنگ مسلمان شدند یا بخش بزرگی از نیاکان ما در دین اجدادی خویش باقی ماندند؟
شاهین نژاد: بر خلاف باور عموم، آمدن اعراب به ایران، مسلمان شدن بیدرنگ ایرانیان را به دنبال نداشت. در اصل، اعراب نیز با انگیزه صدور دین به ایران نیامده بودند. بر بنیاد پژوهشی که «جمشید چوکسی» بر پایه فراوانی نامهای ایرانی و اسلامی در سده های هفتم تا یازده میلادی انجام داده است، مسلمانان در ایران تا سده نهم میلادی در اکثریت نبودند. روستاییان دیرتر از شهریها مسلمان شدند بگونه ایکه تا سده یازدهم، مسلمانان در روستاها هنوز به اکثریت نرسیده بودند. بنابراین چیرگی خلافت اسلامی-عربی بر ایران، مسلمان شدن سریع ایرانیان را به همراه نداشت.
نگارین نعمت زاده: آیا بودن در سرزمینی که هوای مطبوع و معتدلی داشته برای مهاجمان جاذبه ای نداشته است؟
پاسخ: نه اینگونه نبوده است. مردم به آب و هوای مناطقی که در آن رشد کرده اند، خو می گیرند حتی اگر گرم و خشک باشد. فقر عمومی در شبه جزیره عربستان و عقب ماندگی تاریخی این سرزمین، دلیل چشمداشت آنان به سرزمینهای بارور و ثروتمند ایران و روم بود. طبیعت گرم و خشک عامل مهمی نبایست بوده باشد.
نگارین نعمت زاده: یکی از کارهای جالب شما در این کتاب این است که برای هر موردی به گفته های تاریخ نویسان استناد کرده اید و جالب است که بیشترشان هم تاریخ شناسان عرب بوده اند. بر اساس همین گفته ها شما ثابت کرده اید که ایرانیان در جا به جای سرزمین مان بیش از دو سه قرن استقامت کرده اند ولی چگونه است که مثلا یکی دو تاریخ نویس در ایران مدعی هستند که مردم با خوشحالی اعراب را پذیرفتند و از آن ها استقبال هم کردند. اگر این طور است چگونه اعراب نیازی به کشتاری آنچنان که تاریخ نویسان گزارش کرده اند و شما همه را در کتاب تان آورده اید داشته اند.
شاهین نژاد: آنانی که مدعی همراهی مردم ایران با مهاجمان عرب بودند، کارشناس تاریخ نبودند بلکه سیاست بازانی بودند که با تحریف تاریخ به دنبال اهداف ایدیولوژیک خود بودند. شعار "آغوش باز ایرانیان برای اعراب مسلمان" به اندازه ای بی پایه و جعلی است که نهادی مانند «دایره المعارف بزرگ اسلامی» در ایران نیز، آن را دروغی آشکار می داند. گزارشهای فراوان تاریخ نگاران مسلمان از خونریزیها و غارت مهاجمان عرب در ایران، جایی برای افسانه سرایی امثال مرتضی مطهری نمی گذارد.
نگارین نعمت زاده: به نظر شما شناخت تاریخ گذشتگان چه اهمیتی می تواند برای امروز داشته باشد.
شاهین نژاد: می گویند گذشته چراغ راه آینده است. ما ملتی هستیم بدون حافظه تاریخی. برای همین تاریخمان شده است تکرار اشتباهات ملی. دلیلش این است که نسلی که گواه رویدادی بوده و یا مرتکب اشتباهی شده، دیده ها و درسهایی که فراگرفته را به نسلهای بعدی منتقل نکرده است. فرآورده آن این است که هر نسلی محکوم به تجربه و احتمالا شکست از آن تجربه است. از سویی دیگر، گروهی بر پایه تفسیر تاریخ در راستای منافع طبقاتی، قومی و یا اعتقادی خویش، به دنبال اهداف سیاسی خود هستند. اینان اگر رسانه های گروهی را هم در چنگ خود داشته باشند، با تاریخ سازی جعلی، جامعه را به آسانی شستشوی مغزی می دهند مگر با هوشیاری و دانستن گذشته راستین، نقشه آنان را خنثی نماییم.
نگارین نعمت زاده: از این وقت خود را در اختیار ما گذاشتید صمیمانه سپاسگزارم
فروردین 1391
یعنی شما معتقدین زوال فکر و انجماد امروز تازه ایجاد شده و اشکال از خود اسلام هم نیست و فقط گریبانش رو گرفته؟! پس احتمالا اگه این زوال فکری و انجمادی که تازه امروز گریبان این دین رو گرفته بتونیم حذف کنیم دیگه میشه همون اسلام خوب و دوست داشتنی!!! بعد این رو مقایسه میکنید با داستان مزدکیان و موبد های زرتشتی؟!
خیلی حرف عجیبی هست... اسلام در بطن و ذات خودش همه اینها و بدتر از اینها رو داشته و اونهم نه امروز که از روز اول خودش و در قرآن و سیره پیامبر اعظم هم قابل مشاهده هست... و اگر اینها رو ازش بیگیریم دیگه چیزی ازش باقی نمیمونه و نابود میشه....
ویرایش از سوی Anarchy : 04-29-2012 در ساعت 01:12 PM
از عامه مردم نمی توان انتظار داشت منافع زودرس را به منفعت بلندمدت و کشور برتری ندهند. بعد ورود اسلام هر کس از پایینترین طبقه می توانست با چند کلمه عربی مسلمان شده و تبدیل به شهروند درجه یک شود. با اینحال در خیلی از مناطق ایران مردمان همان آیین قدیم را با تمام سختیها نگه داشتند و بابتش هزینه دادند. از جمله در یزد. که در دوره هایی مجددا مورد حمله و کشتار قرار گرفتند. از طرفی شمشیر اسلامی که بالای سر مردم ایران بود جلوی بازگشت به آیین قدیم را می گرفت. هر چقدر هم آیین جدید برایشان بدوی و به دور از تمدن بود. از طرفی روشنفکران و ادیبان روی آوردن به شناختن دین و تفسیر و اصولا اسلام برای فراگیر شدن مدیون ایرانیان است. راه و روش اداره امپراطوری اسلام را ایرانیان به اعراب یاد دادند. دیوانسالاران و دبیران ساسانیان بودند که دستگاه حکومت این امپراطوری رو به پیشرفت را می چرخاندند.
چه چیزی را قبول ندارید؟ در اسلام طبقات اجتماعی دوران ساسانی مطرح نیست. به جز برده ها و زنان یا طرف مسلمان است و یا کافر تمام. به همین سادگی!
اما برای برای شما توصیفی از وضعیت تصرف یک کشور ارائه می کنم که متوجه این قسمت قضیه شوید.
در دنیای قدیم همین نبود ارتباطات و کمتر بودن قابل توجه جمعیت و پراکندگی آن نسبت به این دوران راه را برای تصرف سریع قلمروهای بزرگ باز می کند. به طوری که وقتی لشگری از جایی جمع می شد و به سوی ایران می آمد. کشور مدافع شروع به جمع آوری نیرو می کند تا مقابل ورود لشکر مهاجم بایستد. با اشتباهات نظامی ابتدای حمله بخش قابل توجهی از ارتش ساسانی در قادسیه و باقیمانده نیروهای پادشاهی در تیسفون از میان رفتند. پس از این تمامی شهرهای بزرگ که مرکز مناطق کشوری هستند بی دفاع می مانند. اعراب نیروهای خود را تقسیم و با نیروهای کوچک شهرها را تصرف می کنند. در این میان هر شهر بزرگی دیوار دفاعی دارد و قابلیت دفاع و مقاومت. با این حال بزرگان شهرها در این میان می توانند دو انتخاب داشته باشند یا تسلیم شوند طی شرایطی یا مقاومت کنند. اعراب مقاومتها را به بدترین شکل سرکوب می کردند. به نظر می رسد میزان شقاوت و جنایات اعراب طوری بود که کمتر کسی به فکر مقاومت می افتاد. بعد از مسلط شدن بر مناطق کار عمله دین شروع می شود. مردمان را به اسلام دعوت می کردند. در اینجا برخی بزرگان به اسلام گرویدند و در پی آنان بقیه مردم. به نظر بعید می آید که هیچکجا مردم با تبلیغات و یا خودخواسته مسلمان نشدند.
نمی دانم شواهد این ادعا که در آن اواخر دین از حکومت جدا شده بود کجاست؟ برایم جالب است بدانم. البته بعد حمله اعراب اصولا کمتر شواهدی از دوران اخیر حکومت ساسانی باقی مانده. برای من جالب است بدانم. قدرت موبدان که به واسطه آن مزدکیان کشتار شدند چگونه ممکن است به یکباره از بین رفته باشد؟ یعنی قدرت طبقه موبدان کاهش یافته بود؟شاهین نژاد: بر خلاف تبلیغات بسیار در باره تاثیر کارکرد روحانیان زرتشتی در ایجاد ناخشنودی مردم از حکومت وهمچنین تلفیق دین و دولت به عنوان نقطه ضعف ساسانیان، در چند دهه پایانی دوره ساسانی هیچ ردپایی از نفوذ موبدان در حوزه سیاست نمی بینیم. بر خلاف دوره های آغازین و میانی ساسانیان که کیش زرتشتی عنصر بنیادین در اجتماع و سیاست بشمار می رفت، از زمان هرمز و پسرش خسرو پرویز یعنی چهل سالی پیش از جنگ قادسیه، جامعه ایرانی بنظر تهی از باورهای دینی و دلبستگیهای اعتقادی است. بنظر می رسد پس از جنبش مزد کیان و سالهای پر آشوب، پریشان حالی و بهم ریختگی همزاد آن، مردم دین زده شده بودند. همراه با آن گرچه دخالت دین در حکومت مردود است ولی به گوشه رانده شدن دین در اواخر دوره ساسانی، به مثابه از دست دادن یکی از پایه های استوار حکومت بود. از سوی دیگر عامل دیگری جانشین دین در زندگی معنوی ملت نشد و این خلا روانی و عاطفی، ایران را آسیب پذیر کرد. در هر حال بر خلاف جمله معروف "ناخرسندی مردم از زیاده خواهی و خودکامگی موبدان زرتشتی از عوامل اصلی سرنگونی ساسانیان بود"، هیچ نشانه ای از حضور پر رنگ دین و مدعیان آن در آستانه حمله اعراب به ایران سراغ نداریم.
اکثریت جامعه آن روز هم از روستاییان بود این نتیجه گیری نادرستی است. خطای علمی در آن وجود دارد. در حالی که سیستم حکومتی و بزرگان (ارباب همان رعیتها) در شهرها مستقرند چون تعداد کمتری دارند نتیجه بگیریم که اسلام نتوانسته در ایران نفوذ کند.
دین چیست دوست گرامی؟ خدا که آن را نیاورده! مجموعه ای از عناصر فکریست که به دست بشر شکل می گیرد. برای دورانی عملکرد خوبی داشته و می تواند داشته باشد اما بسته شدن راه تغییر و اصلاح و تفکر به شیوه مدرن دین را دچار فساد می کند. انجماد فکری و پوسیدگی راه نابودی جامعه معتقد به آن تفکر را فراهم می کند.
Qui Tacet Consentire
به نظر می رسد دوستان باید در این بحث تاریخی دیدگاه خود نسبت به اسلام را کمی جراحی کنند و از دیدگاهی بی طرفانه این دین را بدون داشتن نفرت و درد در مسایل آن دوران مورد بررسی قرار دهند. این دید سیاه و پر نفرت نسبت به اسلام را ما با تمام تجربیات فرافردی خود با دسترسی به انبوهی اطلاعات و تجربیات و آگاهی در قرن بیستم و یکم داریم. باید سعی کرد 1400 سال پیش و شرایط آن دوران را درک کرد.
Qui Tacet Consentire
این کتاب سلمان فارسی تالیف امیرحسین خنجی را حتما بخوانید. او یک شامی مهاجر به ایران بوده و مذهبش مسیحی آریوسی بوده. مسیحیان آریوسی مسیحی اصیل نیستند بلکه مسیح را به جای اینکه خدا بدانند ، مسیح را پیامبر میدانستند! این فرقه مسیحی بدعت در دین مسیح بوده و منتظر ظهور پیامبر دیگری بودند.
سلمان گذشته خویش را پنهان می کرده و قبلا از نام جبر استفاده میکرده و پیامبر داستانهای مسیحیت در قرآن را از آموزه های سلمان فارسی گرفته است.
اعراب به سلمان فارسی می گفتند چون قبلا مقیم ایران بوده ولی نژاد سلمان سریانی (شامی) بوده. سلمان سریانی شده سلیمان است.
سلمان دشمن سرسخت ایرانیان بوده و کمکهای شایان توجهی جهت استثمار ایرانیان به اعراب کرده است.
www.irantarikh.com/tarikh/salman_farsi.pdf
نِشان‌ها:
منظور من ضعیف شدن سیستم ایمنیست نه اینکه سیستم ایمنی بکل بدردبخور نیست.
وقتی انسانی به ویروسی که در گذشته خطرناک حساب نمیشده مبتلا میشود و از پا در میاید نشان میدهد که کل سیستم از جمله سیستم امینی در حالت ضعف بوده.اسلام در این مثال در نهایت یک انفلانزای نچندان قوی بوده بیشتر تا ویروس hiv که هیچ سیستم ایمینی حریف آن نیست.
"Democracy is now currently defined in Europe as a 'country run by Jews,'" —Ezra Pound
راسل گرامی باید به تاریخ برگردیم...ایران بعد از خسرو پرویز یعنی 40 سال قبل از حمله اعراب دچار اختلافات درونی میشه و اگه اشتباه نکنم 2 پادشاه یکی پس از دیگری با کودتا و قتل اونها برداشته میشن و عملا یکپارچگی حکومت ایران و ارتشش از بین رفته بود و این همزمان میشه با اوج گیری اعراب....
بعد هم اشتباهات تاکتیکی جنگی مثلا در جنگ قادسیه در نهایت باعث فروپاشی امپراطوری ایران میشه.بعد از اون تلاش ها برای یکپارچه شدن و پس گرفتن کشور به ثمر نمیرسه!!
نِشان‌ها:
نکته این است که اگر ما هزار برابر هم پیشرفته‌تر از این بودیم، باز هم شایمندی شکست برای ما بود.
آنچه من سر در نمی‌آورم این است که چرا پس از شکست و در گذر 1400 سال به جایگاه باشکوه پیشین خود برنگشتیم.
بجای وادادن در برابر واقعیت تلخ، بهتر است آدمی بكوشد كه واقعیت را بسود خود دگرگون كند و اگر بتواند حتی یك واژه ی تازی را هم از زبان شیرین مادری خود بیرون بیندازد بهتر از این است كه بگوید چه كنم ! ناراحتم! ولی همچنان در گنداب بماند و دیگران را هم به ماندن در گنداب گول بزند!!
—مزدک بامداد
منظور از جایگاه باشکوه پیشین چیست؟ وسعت قلمرو؟ ابرقدرت جهانی بودن؟ یا پیشرفته بودن فرهنگی علمی؟
Qui Tacet Consentire
هم‌اکنون 1 کاربر سرگرم دیدن این جُستار است. (0 کاربر و 1 مهمان)
مجوز های پیک و ویرایش
پاسخ با گفت‌آورد
