با درود
مسئله یا پارادوکس نیوکم (Newcomb's paradox)، یک آزمایش فکری است درباره یک بازی که میان یک بازیکن و یک پیشگو انجام میشود. یک نسخه از این مسئله، در زیر می آید. نسخه های دیگر، تفاوتهایی جزئی دارند.
مجری بازی، پیشگو، موجودی است که توانایی پیش بینی آینده را دارد و در این پیش بینی هرگز اشتباه نمی کند. بازیکن، دو جعبه A و B را پیش رو دارد و میتواند انتخاب کند که محتویات هر دو جعبه یا فقط محتویات جعبه B را بردارد. جعبه A مقدار ثابت 1,000$ را در بر دارد، اما محتویات جعبه B به این صورت تعیین می شود: در لحظه ای قبل از شروع بازی، پیشگو پیش بینی می کند که انتخاب بازیکن چه خواهد بود. اگر او پیش بینی کند که بازیکن هر دو جعبه را بر می دارد، آنگاه جعبه B خالی خواهد بود و اگر پیش بینی او این باشد که بازیکن فقط جعبه B را بر می دارد، آنگاه جعبه B حاوی 1,000,000$ خواهد بود.
وقتی که بازی شروع شود، بازیکن برای انتخاب فراخوانده می شود. در این هنگام، محتویات جعبه B از قبل تعیین شده و بسته به پیش بینی ای که پیشگو انجام داده است، حاوی 0$ یا 1,000,000$ می باشد. همچنین بازیکن از تمام قوانین بازی آگاه است. حال پرسش اینجاست که کدام انتخاب سود بازیکن را بیشینه می کند؟ دو استدلال در این مورد وجود دارد که البته هر دو هم منطقی به نظر می رسند:اینجانب مایلم مسئله را در دو حالت بررسی کنم: اول با فرض وجود اراده آزاد و دوم با فرض دیترمنیزم.
- پیشگو پیش بینی خود را انجام داده و اکنون دیگر امکان تغییر محتویات جعبه B را ندارد. اگر جعبه B شامل 0$ باشد، انتخاب هر دو جعبه به سودی برابر 1,000$ و انتخاب فقط جعبه B به سودی برابر 0$ می انجامد. همچنین اگر جعبه B شامل 1,000,000$ باشد، انتخاب هر دو جعبه به سودی برابر 1,001,000$ و انتخاب فقط جعبه B به سودی برابر 1,000,000$ می انجامد. در نتیجه، در هر دو حالت، انتخاب هر دو جعبه سود بیشتری برای بازیکن دارد.
- میتوان از دو امکان دریافت 0$ و 1,001,000$ صرف نظر کرد، چرا که هر دو مستلزم این هستند که پیشگو در پیش بینی خود اشتباه کرده باشد. در نتیجه، انتخابها عبارتند از دریافت 1,000$ (برداشتن هر دو جعبه) یا دریافت1,000,000$ (برداشتن فقط جعبه B). در اینصورت، برداشتن فقط جعبه B به سود بیشتری می انجامد.
با فرض وجود اراده آزاد، فرض وجود پیشگویی با چنین توانایی، نادرست است، مگر اینکه فرض کنیم که انتخاب بازیکن میتواند بر گذشته (پیش بینی پیشگو) اثر بگذارد که در این صورت، استدلال اول نادرست خواهد بود، چرا که محتویات جعبه B هنوز امکان تغییر دارد و در نتیجه، انتخاب تنها جعبه B، به بیشترین سود می انجامد. اما با فرض دیترمینیزم، مسئله قدری پیچیده تر است و هر دو استدلال واقعاً درست به نظر می رسند.
هدف من از ایجاد این تاپیک، بررسی این مسئله با فرض دیترمنیزم است. صرف نظر از اینکه دیترمنیزم واقعاً درست است یا خیر، با فرض دیترمنیزم، کدام انتخاب بیشترین سود را برای بازیکن دارد؟ یا به عبارت دیگر، انتخاب شخص خردگرا در این مورد چه خواهد بود و با چه استدلالی؟
شاید این مسئله در وهله اول، یک آزمایش صرفاً خیالی به نظر بیاید، اما اندکی تفکر روشن می سازد که این مسئله، با بسیاری از مسائل عملی که با فرض دیترمنیزم پیش می آید، معادل است. (یک نمونه آن، استدلال بیهودگی می باشد.) از این رو، من بر این باورم که یافتن پاسخی برای این مسئله، چالشی مهم برای دیترمنیزم است.
خوشحال می شوم نظر دوستان را در این زمینه بشنوم.
پاسخ با گفت‌آورد