آغازگر جُستار
از همینجا آغاز می‌کنیم، به نگر شما این فندآوری‌ها در راستای بهتر کردن زندگی آدمی درست شده‌اند؟نوشته اصلی از سوی doubt
- بمب اتم
- سلاح‌های شیمیایی
- تکنیک‌های شستشوی مغزی (زیرشاخه دانش رفتار‌شناسی Behavioral science)
- Fast food
- ...
در نمونه‌های بالا ما با چیزی به نام استفاده بجا یا استفاده نابجا روبرو نیستیم، خود فندآوری
کم و بیش نه تنها هیچگونه سود‌مندی نداشته است، که سراسر آسیب‌رسان نیز بوده است.
اما برای اینکه فرهشت را بیشتر باز کرده باشیم، چند نمونه چیزهایی
که درباره فندآوری چندان جالب نیستند را می‌توانیم این‌ها بدانیم:
- یکسویگیِ پیشرفتِ فندآوری
- خود-تحمیل کردن تکنولوژی
- یکسان انگاریِ نگرش فندآوری به آدمی
یکسویگی پیشرفت فندآوری
فندآوری تقریبا هرگز خود را از میان برنمی‌دارد. به این امر ساده بیاندیشید، فکر
می‌کنید که هیچکس و یا هیچ دولتی امروز اگر به این نتیجه برسد که آسیب‌های خودروهای سواری
بیشتر از سودمندی‌های آن است، توانایی آن را نیز آیا خواهد داشت که خودرو را از زیرساختارهای خود بیرون بکشد؟
این یکسویگی بدین معنا است که با آمدن هر فندآوری نو، ما نمی‌توانیم
با بررسی آگاهانه آن را از دیگر میان برداریم. فرآیندی به نام undo در اینجا نداریم!
خود-تحمیل کردن تکنولوژی
ویژگی دیگر همه فندآوری‌ها این است که در آغاز در جایگاه یک چیز دلبخواه درون زندگی می‌شوند،
سپس با گذر زمان، بدل به چیزی اجباری و تحمیلی می‌شوند که خواه ناخواه باید آنرا بپذیریم.
می‌توانیم به همان نمونه بالا بنگریم. شاید باور این در امروز برای ما سخت باشد،
ولی نخستین نمونه‌های خودرو تنها در جایگاه یک 'ابزار" لوکس و تجملی بوده‌اند که آن
اندازه شمارشان کم بوده که نیاز به جاده‌سازی و پیاده‌سازی قانونهای راهنمایی و
رانندگی و گواهینامه گرفتن هم نمیرفته است. امروز ولی، هر کس چه دوست داشته
باشد و چه نه، بایستی بودن چیزی به نام خودرو و همه اثرهای ناری آن را در زندگی خود پذیرا باشد.
همین را می‌توانیم در نمونه‌های دیگری نیز ببینیم. به گسترش اینترنت می‌توانیم نگاه کنیم، یک
نمونه برای دوستانی که اهل بازی‌های کامپیوتری هستند شاید گیرا باشد. در گذشته برای
activate کردن یک بازی تنها نیاز به دادن یک شماره سریال می‌رفت که در همان بسته خرید یافت
می‌شد، ولی امروز تقریبا همه بازی‌هایی که داریم این فرآیند فعال‌سازی را روی اینترنت انجام می‌دهند.
به بیان دیگر، بی داشتن اینترنت شما نمیتوانید نرم‌افزاری که برای آن پول داده‌اید را بازی کنید. [1] [2]
نمونه دیگر انجامِ تراکنش‌های بانکی می‌تواند باشد. شاید برای کسانی که در ایران هستند
این مطلب آن اندازه محسوس نباشد، ولی در بسیاری از کشورهای غربی، بانک‌ها برای کاهش
هزینه‌های خود هر چه بیشتر مردم را به کاربُرد پرتال‌های اینترنتی خود تشویق می‌کنند، که اگر
دقت کنیم، می‌توانیم فرآیند زنده این گزینه فعلا دلبخواه اینترنتی را زنده دنبال کنیم، این
فرآیند خود را در کاهش هر ساله از کارمندان فیزیکی بانک‌ها و در افزایش روزشمار featureهای آنلاین به خوبی نشان می‌دهد.
یکسان انگاری نگرش فندآوری به آدمی
فندآوری در حقیقت چیزی بیشتر از باز کردن پتانسیل‌های طبیعت نیست
و طبیعت، تا جایی که می‌دانیم جای چندان بشر دوستانه‌ای نیست!
شاید، نبایستی با این شتاب در راستای باز کردن هر چه بیشتر همه این پتانسیل‌ها پیش برویم!
پاسخ با گفت‌آورد