پیشرفت روزافزون فندآوری: به کجا می‌رویم؟

[Mehrbod]

مهربد گرامی، در اینجا یک نکته فراموش نشود:

هرچه جنگ افزار ساده تر و فروفند تر باشد، بیشتر هم بکار میرود چون هزینه و راه بدست آوردن آن آسانتر است. با شستار (سلاح) های سرد، هرروز آدمهای فراوانی کشته و زخمی میشوند که شاید نیوه (خبر) اش به ما نمیرسد چون پیش پا افتاده است.
shastaar = weapon
Sanskrit:
n [ 2. sás-tra ] n. [cutting instrument: &root;sas] knife, dagger, sword, weapon; C.: arrow (rare); sword=war.
با شستار های گرم و سبک نیز هر بار گروه بیشتری میتوانند کشته شوند ولی بارهایی که این رویداد پیش میاید کمتر از بارهای کشتار با چوب و چاکوست (چاکو = چاقو)، چرا که بدست آوردن شستار گرم که فرافند (hi-tech) تر است دشوار تر بوده و با هزینه ی بالاتری همراه است. برای درست کردن آنهم نیاز به زیرساخت و کارخانه و هنداسگر و فندآور و انیهاست، ولی چماق را هر کس میتواند در خانه درست کند. بمب های ویرانگر تر یا بمب اتمی هم گرچه هربار میتوانند بسیار بیشتر از تیربار و کارد، کشتار و ویرانی ببار بیاورند، ولی دیگر داشتن و بدست آوردن انها چنان هزینه مند است که تنها دولت ها و سامانه های همبودین بزرگتر از پس ان بر میآیند، و از آنجا که بسار ویرانگرند، کنترل بیشتری از سوی آدمهای بیشتری روی آنها هست . شمار بار هایی که بمب اتمی در کشتار بکار رفته، تنها تا کنون دو بار بوده است. بگونه ای که میتوان گفت که کـُشتگان و جانباختگان آن ، بسیار کمتر از کشتگان جنگ افزار های فروفند تر بوده.

پس ما یک پیوند مزدائیک وارونه میان کاربرد ابزار کشتار و تراز فندی آنها درمیبینیم.
y~1/x
بر این پایه اگر به نگاره هایی که نهادید، تراز کاربرد را هم چندباره کنیم ، ( توان کشتار در بار های کاربرد)، می بینیم که جنگ افزار های فرافندی انبوه‌کـُش، کشتار کمتری را پدید میاورند. از سوی دیگر هراس از انها، مردم را به سازش بیشتری با هم فرامیخواند.
absolut destruction = destruction power * count of application

سخن اتان درباره‌یِ پیوند میان کاربرد و کشتار شستار‌ها^[1] درست است مزدک جان, ولی نگرش من آنجا پرداختن به «دامنه‌یِ آسیب»ی بود که با پیشرفت فندآوری^[2] پیوسته دارد گسترده‌تر میشود.

در راستای سخن شما نیز, درست است که در آغاز همه‌یِ فندآوری‌هایِ نوین (و سیجناک^[3]) مرزمند و در دست اندک شماری بیشتر نمیباشند, ولی اینکه این فندآوری‌ها همینجور مرزمند نمانده و با پیشرفت بیشتر تکنولوژی, روز به روز ساخت اشان آسانتر و ساده‌تر و پس همه‌گیر‌تر خواهد شد نیز باید روشن باشد, چنانکه درباره‌یِ هر فندآوری‌ای این روند را تاکنون آروینسته‌ایم^[4].

نمونه‌وار میدانیم همین امروز کسیکه دانش اش را داشته باشد, میتواند در زیرزمین خانه اش با ابزارهای بایسته همان شستار گرم را هم — گرچه نابهینه — بسازد, یا بمب‌هایِ دست‌سازی که روز به روز ساخت اشان هم آسانتر میشود هم توانایی آسیبرسانی اشان بیشتر.

درست است که کسی امروز نمیتواند بگوییم در زیرزمین خانه اش بمب اتم بسازد, ولی آیا تا چندین دهه/سده‌یِ دیگر نیز همینجور خواهد ماند؟

من درباره‌یِ فندآوری‌هایِ دوردست و «نانوتکنولوژی» و اینها هم نمیگویم, ما همین امروز چاپگرهای ٣ گسترائینِِِ^[5] نوپایی داریم که دارند کم کم راه اشان را به بازار میابند:




از اینجا هم میتوان الگو‌هایِ چاپ گوناگونی را فروباشت^[6]: tpb - Physibles

میتوانید بپندارید که با پیشرفته‌تر شدن همین چاپگرهای بالا, چه اندازه میتوان ابزارهای گوناگونی ساخت و چگونه میتوان براه bootstrapping کمابیش هر فندآوری‌ای که امروز ساخته شده را از نو ساخت.


اینها درباره‌یِ فندآوری‌هایی است که هماکنون تا اندازه‌ای نوآوری^[7] شده‌اند, میتوانیم همین فرایند را درباره‌یِ فندآوری‌هایِ هنوزنیامده‌یِ فردا نیز برونیابیم^[8].
پس بهمینگونه درست است که بنمونه برای کار روی «مهندسی ژنتیک» امروز هر کس نیاز به دسترسی به آزمایشگاه‌های بزرگ و ابزارهای گوناگون و
کمیاب دارد و رویهمرفته فندآوری‌ای^[2] مرزمند میباشد, ولی آیا با پیشرفت بیشتر ِ فندآوری, آینده‌ای که کمابیش هر کس بتواند در زیرزمین خانه اش با ژن‌هایِ ما بازی کند دور از باور است؟





----
1. ^ šast+âr::Šastâr || شستار: اسلحه Ϣiki-En, Dehxodâ, vedabase.net weapon Waffe
2. ^ آ ب fand+âvar+i::Fandâvari || فنداوری: تکنولوژی Ϣiki-En technology
3. ^ sij+nâk::Sijnâk || سیجناک: خطرناک Ϣiki-En dangerous
4. ^ ârvin+estan::Ârvinestan || آروینستن: تجربه کردن; آروین کردن to experience
5. ^ gostar+â+in::Gostarâin || گسترائین: بُعدی Ϣiki-En dimensional
6. ^ foru+bâštan::Forubâštan || فروباشتن: فروبار کردن; داونلود کردن Ϣiki-En, Ϣiki-De to download herunterladen
7. ^ no+âvardan::Noâvardan || نواوردن: نوآوری کردن; ابداع کردن Dehxodâ, Ϣiki-En to innovate
8. ^ borun+yâftan::Borunyâftan || برونیافتن: برآوردنِ بلنجِ یک برآیه بیرون از گستره‌یِ بلنج‌هایِ شناخته شده ⚕Heydari, Ϣiki-En to extrapolate