بررسی حکومت رضا پهلوی به نقل از اسناد

[Russell]

۲ ایراد کلی میشه گرفت:
اول اینکه دموکراسی(فضای تنفس) در زمان محمد رضا بیشتر از زمان جمهوری اسلامی بوده. البته معیار دقیقی برای سنجش میزان دموکرات بودن حکومت در این دو زمان شاید نشه پیدا کرد، ولی حداقل از این مطمئن هستیم که محدودیتهای کمتری برای زندگی خصوصی افراد در زمان محمد رضا وجودداشته و با مخالفین حکومت به نسبت جمهوری اسلامی با ملاطفت واحترام بیشتری برخورد میشده. همچنین اقلیتهای دینی در آن دوره مورد تعرض واقع نمیشدن.
ایراد مهم دوم اینه که در دیکتاتوری پس از انقلاب یک روند ارتجاعی در حرکتهای اقتصادی- سیاسی و پیشرفتهای علمی و تکنولوژیک ایران رو شاهد بودیم.
در مجموع پس از انقلاب حرکت ایران رو به عقب بوده بطور کلی و این اصلا قابل مقایسه با بهبود وضع ایران در زمان پس از انتقال قدرت از قاجارها به رضا شاه نیست.
این رو هم بخاطر داشته باشیم که رضاشاه همه ی اون کارها رو با امکانات ۸۰ سال پیش و فقط در طی ۱۹ سال انجام داده. فکر کنم اگه میخواستن در جمهوری اسلامی اون همه راه آهن رو بکشن ۵۰ ساله هم تموم نمیشد!

اختیار دارید، ایراد سخن خود دوستان است، من فقط معیارهای خود دوستان را تکرار کردم و دیدیم که معیارها برای ج.ا هم به همان اندازه صادق است.
البته اینکه آزادی اجتماعی در زمان رضا شاه بیشتر شده هم شوخی بامزه‌ایست، مثلا متحد الشکل کردن لباس مردم شده آزادی اجتماعی؟
اگر قرار است انجام هرچه برادر بزرگ مجاز میدارد و دوست میدارد بشود آزادی که خب در ج.ا هم آزادی فراوانی دارند.آزادی در برخورد با مخالف است که معنای اصلی خود را بدست می‌آورد !
بحث من هم صرفا از نگاه دموکراسی خواهی و آزادی خواهی و... بود و گمان نکنم متراژ راه آهن و اینکه چقدر سخت بوده کشیدن آن تغییری در این وجه قضیه بوجود آورد.

[sonixax]

میلاد نکنه دنبال لیبرال دموکراسی غربی میگردی؟!:))من گفتم حداقل های دموکراسی.
اشکالی نداره حالا که میخوای اینجور مقایسه کنی بزار یک مثال بهتر بزنم،شخصی مثل جورج واشنگتن نقشی در مبارزات استقلال طلبانه آمریکا داشت که مثال زدنیه، حالا همین شخص با توجه به به نیروهای نظامی که زیر دستش بود اگر تصمیم میگرفت به جای رئیس جمهور یک دیکتاتور بشه مسیر سختی رو جلوی روش نداشت(با توجه به اینکه مشابهش در تاریخ هم به وفور یافت میشه)حتی میشه استدلال کرد عملا پیش از اون کشوری به نام آمریکا وجود نداشت و این شخص کشوری رو ایجاد کرده که قبلش هم دموکراسی نداشته پس ایجاد دیکتاتوری چندان اشکال دار نبوده!و کاری که برای آمریکا کرده اصلا با رضاشاه قابل مقایسه نیست.

خب حالا میشه بفرمائید مشروطه چه چیزهای دموکراتیکی رو نداشت که رضاشاه در کشور بوجود آورد؟آیا روزنامه های آزادتر ایجاد کرد؟آیا مجلس بهتری درست کرد؟آیا سعی کرد خودشو از قدرت کنار بکشه؟

ولی شما نمیتونید ادعا کنید که دموکراسی رو از بین برد ! چیزی که وجود نداره رو که نمیشه از بین برد !
ما حرفمون این نیست که رضاشاه دموکراسی آورد ! نه نیارود . ولی دموکراسی رو هم از بین نبرد .
+ پاسخ سامان گرامی

[undead_knight]

ببخشید که من در جایی که مخاطب نیستم جواب میدم.جرج واشنگتن و امثال ایشون خاستگاهشون فرهنگی بوده که رنسانس رو پشت سر گذاشته بوده و دهها و صدها متفکر وفیلسوف پرورونده بوده که دموکراسی و از این قبیل معقولات رو قرنها مورد تجزیه و تحلیل قرار داده بوده. رضا شاه چه خاستگاه فرهنگی ای داشته؟ اصلا مگه میشه رضا شاه و واشنگتن رو با هم مقایسه کرد که بخوایم بگیم چرا رضا شاه مثل ایشون عمل نکرده؟ما هنوز هم به رنسانس نرسیدیم قربان!دموکراسی مال یه مملکت آگاه و تحصیل کرده هست. کاری که میشده از یه زمامدار خوب و خوش فکر تو ایران اون موقع انتظار داشت راه انداختن مدرسه های آموزش همگانی بوده که رضا شاه گام رو فراتر میذاره و دانشگاه تو ایران تاسیس میکنه. حالا بغیر از سایر کارهای زیربنایی ای که انجام داده.

آفرین!خب من هم دقیقا این مثال رو برای این زدم که میلاد عزیز مدعی بودند دموکراسی در ایران وجود نداشته که طبیعتا با استانداردهای سخت گیرانه لیبرال دموکراسی باید مقایسه انجام میشد.

ولی شما نمیتونید ادعا کنید که دموکراسی رو از بین برد ! چیزی که وجود نداره رو که نمیشه از بین برد !
ما حرفمون این نیست که رضاشاه دموکراسی آورد ! نه نیارود . ولی دموکراسی رو هم از بین نبرد .
+ پاسخ سامان گرامی

قانون اساسی مشروطه

قانون اساسی مشروطه اولین قانون اساسی ایران بود که در هشتم دی‌ماه سال ۱۲۸۵ خورشیدی (۱۴ ذیقعده ۱۳۲۴ هجری قمری) به امضای مظفرالدین‌شاه رسید. این قانون ۵۱ ماده داشت که عموماً مربوط به طرز کار مجلس شورای ملی و مجلس سنا می‌شد، به همین دلیل[نیازمند منبع] در آغاز به نظامنامه نیز مشهور بود.

این قانون بعد از موفقیت مشروطه‌خواهان در گرفتن فرمان مشروطه و با عجله تهیه شده بود و در آن ذکری از حقوق ملت و سایر ترتیبات مربوط به رابطه اختیارات حکومت و حقوق ملت نبود، بنابراین «متمم قانون اساسی» تهیه شد و به تصویب مجلس رسید و محمدعلی‌شاه نیز آن را در ۱۴ مهر ۱۲۸۶ خورشیدی (۲۹ شعبان ۱۳۲۵ هجری قمری) امضا کرد.

این قانون و متمم آن تا سال ۱۳۵۷ که حکومت پادشاهی در ایران برافتاد، قانون اساسی ایران بود.

خب فکر میکنم بحثی سر این نباشه که حکومت قاجار پیش از رضاشاه مشروطه بود، ولی حکومت پهلوی حتی نزدیک مرزهای مشروطیت هم نیست.
آیا قدرت پادشاه در دوران حکومت پهلوی زیادتر نشد!؟(فکر میکنم افزایش قدرت پادشاه یا به طور کلی یک نفر از نشونه های آشکار افزایش دیکتاتوری باشه!)
اصلا یکی از دلایلی که رضاشاه تونست به قدرت برسه ضعف قاجار بود و این یعنی اینکه حکومت پادشاهی تضعیف شده بود و بهترین موقع برای برداشتن یک قدم دیگه به سمت دموکراسی بود که این موقعیت تاریخی هم از دست رفت.
در واقع اگر جناب رضا شاه خیلی علاقه به خدمت داشتند میتونستند به جای افزایش قدرت شخصی سعی در تحکیم مشروطه بکنند و در عناوین دیگه به جز شاهنشاه! به خدمت بپردازند:))

[sonixax]

در واقع اگر جناب رضا شاه خیلی علاقه به خدمت داشتند میتونستند به جای افزایش قدرت شخصی سعی در تحکیم مشروطه بکنند و در عناوین دیگه به جز شاهنشاه! به خدمت بپردازند:))

من بالاتر هم گفتم اینکه در اجرایی کردنش گامی بر نداشت بحثیست سوا و انتقادیست به جا ! ولی اینکه آی نفس کش از بین بردتش و آی ما قبلش دموکراسی داشتیم بعدش نداشتیم و ... حرفهای بیربط و تحریف و دروغ هستند .

ما قبل از رضاشاه دموکراسی نداشتیم ، بعدش هم نداشتیم ، هنوز هم نداریم . احتمالن حالا حالا ها هم نخواهیم داشت .

[undead_knight]

من بالاتر هم گفتم اینکه در اجرایی کردنش گامی بر نداشت بحثیست سوا و انتقادیست به جا ! ولی اینکه آی نفس کش از بین بردتش و آی ما قبلش دموکراسی داشتیم بعدش نداشتیم و ... حرفهای بیربط و تحریف و دروغ هستند .

ما قبل از رضاشاه دموکراسی نداشتیم ، بعدش هم نداشتیم ، هنوز هم نداریم . احتمالن حالا حالا ها هم نخواهیم داشت .

بعد این دوست عزیز سامان میان شکایت میکنند که چرا دارم با جورج واشینگتن! مقایسه میکنم رضا شاه رو:))
خب عزیز من وقتی همچین چیزی میگی معنایی جز این نداری که با دموکراسی حداکثری و لیبرال دموکراسی داره مقایسه میکنی.
نمیشه انتظار داشت که یک کشور به سمت دموکراسی جفتک بزنه!همینکه بتونه(و بزارند)قدم به قدم جلو بره خودش کلی هست ولی ما بعد از قاجار دو فرصت سوزی بزرگ داشتیم یکی همین حکومت پهلوی و اون یکی هم جمهوری اسلامی.
اتفاقا استدلال هایی که برای دفاع ازشون میشه هم گه گاه به هم خیلی شبیه میشه،مثلا وقتی با یک مدافع مثلا روشنفکر جمهوری اسلامی بحث میکنیم و میپذیره که حکومت دموکراتی نیست مدعی میشه قبلش سیستم شاهنشاهی بوده ولی به این مسئله اشاره نمیکنه که جلوی پیشرفت دموکراسی رو گرفت این حکومت.
سد ساختن جلوی دموکراسی خطای کوچیکی نیست که بشه ازش راحت عبور کرد.

[سامان]

آفرین!خب من هم دقیقا این مثال رو برای این زدم که میلاد عزیز مدعی بودند دموکراسی در ایران وجود نداشته که طبیعتا با استانداردهای سخت گیرانه لیبرال دموکراسی باید مقایسه انجام میشد.


خب فکر میکنم بحثی سر این نباشه که حکومت قاجار پیش از رضاشاه مشروطه بود، ولی حکومت پهلوی حتی نزدیک مرزهای مشروطیت هم نیست.
آیا قدرت پادشاه در دوران حکومت پهلوی زیادتر نشد!؟(فکر میکنم افزایش قدرت پادشاه یا به طور کلی یک نفر از نشونه های آشکار افزایش دیکتاتوری باشه!)
اصلا یکی از دلایلی که رضاشاه تونست به قدرت برسه ضعف قاجار بود و این یعنی اینکه حکومت پادشاهی تضعیف شده بود و بهترین موقع برای برداشتن یک قدم دیگه به سمت دموکراسی بود که این موقعیت تاریخی هم از دست رفت.
در واقع اگر جناب رضا شاه خیلی علاقه به خدمت داشتند میتونستند به جای افزایش قدرت شخصی سعی در تحکیم مشروطه بکنند و در عناوین دیگه به جز شاهنشاه! به خدمت بپردازند:))

خوب خود شما هم در اون قسمت از متن نقل قولیتون که برجسته کردین نوشتین که قانون اساسی مشروطه تا سال ۵۷ پابرجا بوده! بنابراین رضاشاه مظاهر دموکراسی مشروطه رو برنینداخته.
اصولا شخصیت های دیکتاتور رو نمیشه به سادگی در چارچوب قوانین زندانی کرد. حالا اگه قانون اساسی مشروطه انقدر ضعیف بوده که میشده باهاش دیکتاتوری راه انداخت، همچین مشروطه و دموکراتیک هم نبوده که بگیم رضاشاه مظاهر دموکراسی ایران رو از بین برد. رضا شاه فقط عرضه ی بدست گرفتن قدرت و ترکتازی رو داشته و خوشبختانه از این قدرت مطلق العنان بودن در جهت پیشرفت صنعتی وعلمی - فرهنگی (تجدد) کشور استفاده کرده.

[undead_knight]

خوب خود شما هم در اون قسمت از متن نقل قولیتون که برجسته کردین نوشتین که قانون اساسی مشروطه تا سال ۵۷ پابرجا بوده! بنابراین رضاشاه مظاهر دموکراسی مشروطه رو برنینداخته.
اصولا شخصیت های دیکتاتور رو نمیشه به سادگی در چارچوب قوانین زندانی کرد. حالا اگه قانون اساسی مشروطه انقدر ضعیف بوده که میشده باهاش دیکتاتوری راه انداخت، همچین مشروطه و دموکراتیک هم نبوده که بگیم رضاشاه مظاهر دموکراسی ایران رو از بین برد. رضا شاه فقط عرضه ی بدست گرفتن قدرت و ترکتازی رو داشته و خوشبختانه از این قدرت مطلق العنان بودن در جهت پیشرفت صنعتی وعلمی - فرهنگی (تجدد) کشور استفاده کرده.

مظاهر رو برنیانداخته،حقیقتا که برانداخت:))
این چیزی که شما میگی چندان بی شباهت به سفسطه دشواری دروغین نیست.گزینه های ما لزوما دیکتاتوری 100 درصد(توتالیتر) و لیبرال دموکراسی نیست.اشارتون به ضعیف بودن قانون هم بی مورده چون از هر قانونی میشه سواستفاده کرد،قوی ترین و دقیق ترین قوانین هم به خاطر زمانت اجراییشون خوب هستند و وقتی قدرتی از قوانین حمایت نکنه بی معنا هستند.یعنی اگر تمام قوانین یک کشور بر اساس حقوق بشر باشه باز وقتی زمانت احرایی نداشته باشه به درد لای جرز دیوار هم نمیخورند.
شما در همین جمهوری اسلامی ببین در قانون اساسیش نکات مثبت کم نیست ولی اجرایی شدنشون مسئله متفاوتیه.

رضاشاه اومده حکومتی رو که تضعیف جایگاه پادشاه توش مشخص بود رو تغییر داده به حکومتی که توش پادشاه همه کارست،حالا یک سری قوانین بدون ضمانت اجرایی رو نگه داشته باشه که هنری نکرده.