زمان

[Alice]

انگاشت ما جاویدانگی جهان بود, اگر جهان جاویدان بوده و پیوسته نیز جُنبان, پس هر آمایشی (combination) از آن بیشمار بار هماکنون رخ داده و باز هم رخ خواهد داد.

چرا اگر جهان جاویدان باشد ، به بایستگی هرچینشی "باید" رُخ داده باشد ؟

[Mehrbod]

? Big Bounce
خب تئوری قابل توجهی هست و از لحاظ ریاضی هم ممکنه ولی اشتباه در اینه که مدل های دیگه رو داری نادیده میگیری:)
مقدار ماده مرز داره بله نمیتونه تا ابد به گسترده شدن ادامه بده ولی...احتمالی که مطرح میشه و بسیاری از فیزیکدانان فعلی پذیرفتنش این هست که بنیان ماده در اثر این گسترش از هم میپاشه(در واقع لزوما ازلی بودن ماده نقض نمیشه ولی ابدی بودن محل پرسش های اساسی هست)

در تئوری بیگ بونس هم که نطرت بیشترین شباهت رو بهش داره،جهان قبل از رسیدن به سینگیولاریتی دچار بیگ بنگ میشه و اگر بیگ کرانچ به سینگیولاریتی برسه حتی قوانین بنیادین فیزیک هم بعد از بیگ بنگ بعدی ممکن هست تغییر کنه چه برسه چیزی هایی که در جهان قبلی اتفاق افتاده:)
برای برطرف کردن این اشکال تئوری چاله های کوانتمی مطرح شده که وجود سینگولاریتی رو غیر ممکن میدونه ولی شاید بشه گفت وجود سینگیولاریتی در سیاه چال ها تا حدی بر ضد این تئوری عمل میکنه.

حالت دیگه ای هم هم وجود داره متوقف شدن این روند و تعادل بین جاذبه و گسترش جهان هست.(بنابراین باز هم بیگ بونسی اتفاق نمیافته)

آندد جان زمانیکه میگوییم جاویدان سرپوشیده به ∞- در بُردار زمان می‌نِماریم^[1], در بی‌کران (∞) هم هر چیزی ∞ بار رخ داده است! اگر در تکینگی^[2] داته‌های^[3] ماتیک بدگرند^[4],
پس تنها یک گسترای^[5] دیگر به آمایش‌های^[6] شایند^[7] افزوده‌ایم, ولی همچنان ∞ سال داریم و پس دشواری‌ای در خوشنایش^[8] آمایش‌ها نخواهیم داشت.

+ آری به Big Bounce میخورد.

نتیجه:با وجود اثبات شده بودن روند افزایشی سرعت گسترش جهان و آزمایش های مرتبط تا زمانی که تئوری های حایگزین در آزمایش موفق نباشند نمیشه چندان بهشون اطمینان داشت.
Speed of Universe's Expansion Measured Better Than Ever: Scientific American

این پیوندی به آزمودن ندارد, اگر ماده «جاویدان + جُنـبان» بود, پس بیکران زمان برای خوشنایش همه‌یِ آمایشهای مرزمند آنهم بیکران بار داشته است.

(در واقع لزوما ازلی بودن ماده نقض نمیشه ولی ابدی بودن محل پرسش های اساسی هست)

این گیراترین بخش سخنت بود که نمیتوان براستی پاسخی به آن داد, ازلی‌تاد ماده هر آینه گفتیم در بُردار نایی^[9] یا - هماکنون پیشرفته, ولی برای اینکه آیا ماده هرگز نابود
هم نمیشود هماکنون راهی برای درآوردنش به ذهن من نمیرسد, میتوانیم با فراهازشِ^[10] آروینیک^[11] بگوییم جهان همیشه بوده پس همیشه
خواهد بود, ولی میدانیم که فروهازِشِِ^[12] آروینیک مانند همان «قویِ سیاه» میماند و هیچ راهی برای دل‌استواری ١٠٠%‌ای‌اش نیست.

چرا اگر جهان جاویدان باشد ، به بایستگی هرچینشی "باید" رُخ داده باشد ؟

درود,

زیرا اگر جهان جاویدانه باشد به این چم^[13] است که بیشمار سال برای خوشنودنِ^[14] همه‌یِ آمایش‌هایِ شایند از ماده زمان داشته, پس هر چیزی که میتوانسته
تاکنون رخ دهد رخ داده و آنهم نه یکبار, که خود باز بیشمار بار!



بگوییم ما ٤ ریزه داریم و این چهار ریزه میتوانند به ٢٤ جایگشت* گوناگون بیایند:

A B C D

('A', 'B', 'C', 'D'), ('A', 'B', 'D', 'C'), ('A', 'C', 'B', 'D'), ('A', 'C', 'D', 'B'), ('A', 'D', 'B', 'C'), ('A', 'D', 'C', 'B'), ('B', 'A', 'C', 'D'), ('B', 'A', 'D', 'C'), ('B', 'C', 'A', 'D'), ('B', 'C', 'D', 'A'), ('B', 'D', 'A', 'C'), ('B', 'D', 'C', 'A'), ('C', 'A', 'B', 'D'), ('C', 'A', 'D', 'B'), ('C', 'B', 'A', 'D'), ('C', 'B', 'D', 'A'), ('C', 'D', 'A', 'B'), ('C', 'D', 'B', 'A'), ('D', 'A', 'B', 'C'), ('D', 'A', 'C', 'B'), ('D', 'B', 'A', 'C'), ('D', 'B', 'C', 'A'), ('D', 'C', 'A', 'B'), ('D', 'C', 'B', 'A')

شمار ریزگان سازنده جهان ما را نیز ده به توان سد یا یک گوگُل برآورده‌اند^[15], پس ما همین فرآیند بالا را برای یک گوگول باید بیانگاریم!

هرچند نکته در اینه که بگوییم جهان همیشه یکجور رخ نداده و نمی‌فرگردد^[16] و همان «جهان ساعت کوکی» که در جُستار دیگر میگفتی نیست.




* افزودن هر گسترای^[5] دیگری شمار این جایگشت‌ها را میتواند دیوانه‌وار بیافزاید, بنمونه ریزگان در اِسپاش^[17] میتوانند در نِهِِش‌های^[18] گوناگونی نسبت
به هم جای بگیرند و پس شمار آمایش‌هایِ^[6] شایندشان بسیار بسیار بیشتر خواهد بود, ولی رویهمرفته «کرانمند (bounded)» میباشند که در برابر بیکرانی هیچ به شمار میرود.



----
1. ^ Nemâridan || نماریدن: اشاره کردن; نماره کردن To point
2. ^ tak+in{miyânvand}+eg+i{pasvand}::Takinegi || تکینگی: نقطه‌یِ تکین Ϣiki-En, Ϣiki-Pâ Singularity
3. ^ dât+e::Dâte || داته: قانون Law; rule
4. ^ Degarestan || دگرستن: تغییر کردن To change
5. ^ آ ب Gostarâ || گسترا: بعد; دایمنسیون www.loghatnaameh.org, Ϣiki-En Dimension
6. ^ آ ب Âmâyeš || آمایش: ترکیب Combination
7. ^ Šâyand || شایند: ممکن Ϣiki-En Possible
8. ^ xošnây+eš::Xošnâyeš || خوشنایش: راضی کردن Ϣiki-En Satisfaction
9. ^ Nâyi || نایی: -; منفی Negative
10. ^ Farâhâzeš || فراهازش: Ϣiki-En Induction
11. ^ Ârvinestan || آروینستن: تجربه کردن; آروین کردن To experience
12. ^ Foruhâzeš || فروهازش: Ϣiki-En Deduction
13. ^ Cam || چم: معنی; چرایی Ϣiki-En, MacKenzie Meaning
14. ^ Xušnudan || خوشنودن: راضی کردن To satisfy
15. ^ bar+âvardan::Barâvardan || براوردن: تخمین زدن Ϣiki-En To estimate || براوردن: برطرف کردن To fullfill | || براوردن: بالا آوردن; بربردن Dehxodâ
16. ^ far+gaštan::Fargaštan || فرگشتن: بسیار گشتن; دگرستن; فراگشتن; تکامل یافتن www.thefreedictionary.com To evolve
17. ^ Espâš || اسپاش: فضا Ϣiki-En, www.loghatnaameh.org Space
18. ^ Neheš || نهش: موقعیت; وضعیت Ϣiki-En Position

[Alice]

درود,
زیرا اگر جهان جاویدانه باشد به این چم است که بیشمار سال برای خوشنودنِ (=satisfying) همه‌یِ آمایش‌هایِ شایند از ماده زمان داشته, پس هر چیزی که میتوانسته
تاکنون رخ دهد رخ داده و آنهم نه یکبار, که خود باز بیشمار بار!

هرچند نکته در اینه که بگوییم جهان همیشه یکجور رخ نداده و نمی‌فرگردد و همان «جهان ساعت کوکی» که در جُستار دیگر میگفتی نیست.

بیشمار سال زمان داشته ، ولی چرا "باید" هر چینشی رخ داده باشد ؟
من اگر یک سکه را بیاندازم شانس رو یا پشت آمدن هردو 50درسد است ؛ شاید 10 بار انداختم و
رو آمد ، هزاربار انداختم و رو آمد ؛ چه "تضمینی‌ست" که تا بی‌کرانه همواره رو نیاید ؟
---
"جهان کوکی" را تنها برای جهان خودمان گفتم ؛ جهانی که بیرون از مرز انگیز‌شهای مادی کنش ندارد و
"پایدار" است ، روشن است که در جهان ناپایدار دترمینیسم جایی نخواهد داشت !

[Mehrbod]

بیشمار سال زمان داشته ، ولی چرا "باید" هر چینشی رخ داده باشد ؟
من اگر یک سکه را بیاندازم شانس رو یا پشت آمدن هردو 50درسد است ؛ شاید 10 بار انداختم و
رو آمد ، هزاربار انداختم و رو آمد ؛ چه "تضمینی‌ست" که تا بی‌کرانه همواره رو نیاید ؟
---
"جهان کوکی" را تنها برای جهان خودمان گفتم ؛ جهانی که بیرون از مرز انگیز‌شهای مادی کنش ندارد و
"پایدار" است ، روشن است که در جهان ناپایدار دترمینیسم جایی نخواهد داشت !

بیکران مرزمند نیست و نمیشود به ته آن رسید, پس نه "نمیتواند" همیشه رو آمده باشد!

بیکران را یک مرز بسیار دوردست نیانگارید که سرانجام یکجایی میپایاند, بیکران هرگز نمیپایاند و در در نبود کرانْ دیر یا زود هر چیزی رخ میدهد (اگر که جهان کوکی نباشد).

«باید» یا بایاییِ آن در «بیکرانی»اش نهفته, اگر ما درباره‌یِ بگوییم سد تریلیون سال میسخنیدیم آنگاه آری, یک گرایند بسیار
بسیار ریزی آنجا بود که سکه تنها رو آمده باشد, ولی در بیکران همه گرایندها‌یِ شایند* رخ میدهند, هر کدام نیز بیشمار بار.


* شایند = possible; اگر چیزی شایند بود پس باید توانایی رخ دادن داشته باشد + بیکران زمان برای رخ دادن —> بایاییِ رخداد

[undead_knight]

آندد جان زمانیکه میگوییم جاویدان سرپوشیده به ∞- در بُردار زمان می‌نِماریم, در بی‌کران (∞) هم هر چیزی ∞ بار رخ داده است! اگر در تکینگی داته‌های ماتیک بدگرند,
پس تنها یک گسترای دیگر به آمایش‌های شایند (= possible combinations) افزوده‌ایم, ولی همچنان ∞ سال داریم و پس دشواری‌ای در خوشنایش (satisfaction) آمایش‌ها نخواهیم داشت.

+ آری به Big Bounce میخورد.

مشکل من سر همین مفهوم زمان هست،گفتم آیا عدم زمان رو میتونیم زمان در نطر بگیریم؟!آیا میتونیم بگیم تکینی(تسلیم، پارسیش رو استفاده میکنم:)) ) n^10 سال در جایی بوده؟!به نطر من ناشدنیه.
در واقع من ازل و ابد رو دارای دو مقهوم میدونم،یکی زمان بی پایان و دیگری عدم زمان.زمان بی پایان چیزی هست که تو در نمونه های میگی و عدم زمان مفهومی هست که من بیشتر بهش علاقه مندم و ابهام آمیزتره:)

این پیوندی به آزمودن ندارد, اگر ماده «جاویدان + جُنـبان» بود, پس بیکران زمان برای خوشنایش همه‌یِ آمایشهای مرزمند (محدود) آنهم بیکران بار داشته است.

اگر مه جست!(بیگ بونس!؟)وجود داشته باشه بی تردید مشکلی پش نمیاد.
اگر تکینی باشه ابهام داره،نکته در همین ابهام نهفتست، فیزیک فعلی در مورد اینکه چه اتفاقی در تکینی میافته سکوت میکنه:)میرسیم به اینکه آیا تکینی رو هیچ در نطر بگیریم یا بینهایت(شاید نیاز به بازنگری در مفاهیم هیچ و بی نهایت فیزیکی باشه).هر کدوم رو که بپذیریم نتایجی داره که فیزیک فعلی در موردشون سکوت میکنه:)
یا این حال یکی از پاسخ ها اینه که در جایی که زمان نیست(تکینی)هرچند ابدیت یا ازلیت باشه،لزومی به وجود این قانون دوم ترمودینامیک سرسخت وجود نداره:))

این گیراترین بخش سخنت بود که نمیتوان براستی پاسخی به آن داد, ازلی‌تاد ماده هر آینه گفتیم در بُردار نایی یا - هماکنون پیشرفته, ولی برای اینکه آیا ماده هرگز نابود
هم نمیشود هماکنون راهی برای درآوردنش به ذهن من نمیرسد, میتوانیم با فروهازشِ آروینیک (epistemic induction) بگوییم جهان همیشه بوده پس همیشه
خواهد بود, ولی میدانیم که فروهازِشِِ آروینیک مانند همان «قویِ سیاه» میماند و هیچ راهی برای دل‌استواری ١٠٠%‌ای‌اش نیست.

بلی دقیقا در مورد ازل به مراتب بیش از ابد میشه مطمئن بود ولی در مورد مفهوم این ازل هم اگر پیشتر بریم میبینیم شاید یک قوی سیاه دیگه مخفی شده باشه:)

درود,

زیرا اگر جهان جاویدانه باشد به این چم است که بیشمار سال برای خوشنودنِ (=satisfying) همه‌یِ آمایش‌هایِ شایند از ماده زمان داشته, پس هر چیزی که میتوانسته
تاکنون رخ دهد رخ داده و آنهم نه یکبار, که خود باز بیشمار بار!

دقیقا به نکته خوبی اشاره کردی،اگر زمان بی نهایت باشه همه چیز باید اتفاق بیافته ولی این عدم زمان به این راحتیا فکر نکنم عقب بکشه و به این "باید"اجازه ورود بده:)