آری, نگر بالا همین این بود:
جهان = جنبندهیِ جاویدان
از آنجاییکه میدانیم ڃَنـدای (مقدار) ماده مرزمنده, پس جهان نمیتواند تا ابد بگسترد و از آنجییکه گفتیم آنروپی گرایند کاهشپذیری هرڃند بسیار
اندکی دارد, پس دیر یا زود در بیشمار سال همهیِ آمایشهای جهان نیز پدیدار خواهند شد: گاه میتواند بیآگسترد, گاه بگسترد و پیوسته نیز بجنبد.
دربارهیِ زمان اینجا همان پندارهای آهنج (abstract) در نگر گرفتهایم که از جنبشِ ماده دریافتِ زماناش به ما دست میدهد. نگرهیِ دیگر گسترامندی
(dimensionality) زمان بود که میدانیم به گمان بسیار بالا این یکی نیست, اگرنه, اگر زمان گسترامندی داشت پس آیندگان را باید امروز میدیدیم که نمیبینیم.
پس دیگر نگرههایِ ما دربارهیِ گسترش یا آگسترش و .. جهان
همیشگی نیز نمیتوانند باشند: مرزمندی ماده + کاهشپذیریِ آنتروپی
زمان گسترای ٤م.