نوشته اصلی از سوی
mohaddeseh
جناب مهربد...
من خیلی خنگ نیستم ولی میشه از شما خواهش كنم مطالبتون رو كمی عامیانه تر توضیح بدین...در واقع اصل مطلب رو درك میكنم ولی در فرعیات دچار سردرگمی میشم....
البته اگه این امکان براتون وجود داره....
درود،
من به پارسی ناب و اندکی فرارفته نوشته بودم که خواندن نوشتار را برای ناآشنای آن اندکی سخت میکند.
ولی فرهشت یا همان موضوع «پادشکنندگی» چیز پیچیده‌ای ندارد و در دسته‌بندی سیستم‌ها و واکافت آنها (system analysis) میرود.
سیستم
تعریف سیستم:
بخش‌های گوناگونی که با همکاری و اندرکنش (interaction) یکدیگر یک چیز بزرگتر (سیستم) را میسازند.
پس تن ما برای نمونه یک سیستم پیچیده است که همه بخش‌های آن، دل و شش و کلیه و ..
با همکاری یکدیگر در راستای یک آماجی (هدفی)، در اینجا زنده نگه داشتن ما پیش میروند.
یک سیستم ساده‌تر را میتوان نمایشگر یا تلویزیون دید، که بخش‌های سازنده
آن (الکترودها، lcd و ..) در راستای آماج آن که نمایش نگاره‌ها و فیلم و .. باشد، همکاری میکنند.
یک سیستم باز ساده‌تر لیوان است که مولکول‌های شیشه‌‌ی آن
با چینش ویژه‌ای که میانشان دارند در راستای آماج آبدانی (نگه‌دارنده آب) برای ما پیش میروند.
دسته‌بندی سیستم‌ها
با دانستن دقیق چیستی سیستم، ما میتوانیم آنها را به سه دسته مهادین بخش کنیم:
شکننده = fragile
ناشکننده - سِتَپر = robust
پادشکننده = antifragile
اکنون لیوان شیشه‌ای یک سیستم شکننده است و شکنندگی آن روشنه، اگر آنرا از روی میز بیاندازید میشکند!
یک لیوان چوبی در این دیدگاه شکننده نیست و از افتادن آسیب ندیده یا آسیبی ریز و چشمپوشیدنی دارد = سِتپر یا ناشکننده
اکنون در اینجا ما پنداره‌ی دیگری به نام سیستم "پادشکننده" را هم داریم، که اگر آنرا به نمونه بالا بگسترانیم،
لیوانی آبخوری‌ای را میتوانید بیانگارید که از افتادن روی زمین نه تنها نمیشکند و نه تنها آسیبی نمیبیند، که سود هم میبرد!
برای نمونه بیانگارید لیوان یا قمقمه‌ای آبخوری داریم که توانایی پالایش (تصیفه) آب را دارد و برای آنکه شارژ شود باید آنرا چند
بار بزمین بیاندازید: این قمقمه پادشکننده است چرا که از افتادن نه تنها نمیآسیبد، که براه شارژ شدن سود هم میبرد.
فرجامیابی
اکنون سیستم‌های دست‌ساز آدمی چنانکه بالا گفتیم، کمابیش در بهترین ریخت خود ناشکننده و در بدترین ریخت بس شکننده هستند.
سیستم‌های دست‌ساز طبیعت ولی وارونه آن بوده و بسوی پادشکنندگی می‌گِرایند. برای نمونه تن (کالبد) آدمی
در بسیاری زمینه‌ها
پادشکننده است و از اندکی ورتش (variation، گوناگونی چیزها) سود میبرد: جنبش برای تن و مغز شما سودمنده و به آن ورزش
و برزش میگوییم، ولی همین جنبش برای خودروی شما سودمند نیست و مایه‌ی سایش (اصطکاک) و کهنه شدن آن است (خودرو = شکننده).
اکنون اینکه این مهاد پادشکنندگی تا کجا گستردنی است و چگونه میتوانیم از آن در زندگی و رویکردگزینی و رویهمرفته
راهکاریابی برای دشواری‌های شخصی و همگانی سود ببریم، دیگر مرزمند به نیروی پنداشت (قوه تخیل) شما است.
آغازگر جُستار
پاسخ با گفت‌آورد