رباعیات «خیام»

[Mehrbod]

البته عرفان جان شما باید کمی بیشتر دقت کنید. این ماجرای کسره ی اضافه خیلی مهم است (در "با لاله رخی و گوشه ی بستانی" آنرا جا انداخته ای). من فعلا با گوشی هستم نمی توانم همه را بررسم. ولی در بیت : "گر شاخ بقا ز بیخ بختت رست است" Rostan درست است، نه Rastan . اولی به معنای روییدن است و دومی به معنای رهایی یافتن (رستم از این بیت و غزل ای شه و سلطان ازل / مفتعلن مفتعلن مفتعلن کشت مرا). به همین ترتیب چست هم بصورت chost درست است. پاینده باشی

حتما پژوهنده گرامی؛ پیشنهاد خوبی است!



پژوهنده جان؛ نهوشیدم دقیقا چه حركتی را كجا جا انداخته ام ؟!

گر دست دهد ز مغز گندم نانی - وز می دو منی ز گوسفندی رانی
با لاله رخی و گوشه بستانی - عیشی بود آن نه حد هر سلطانی



ممنون از توجهت پژوهنده جان!

"چُسْت" تنها با این حركت گذاری معنی پیدا می كند!

دهخدا :
چست شدن . [ چ ُ ش ُ دَ ] (مص مرکب ) جلد شدن . چابک و چالاک شدن .|| چست شدن جامه کسی را؛ موزون و متناسب آمدن جامه بقامت وی :

امروز بتو چست شد این کسوت مهرم
چون مدح و ثنایم بخداوند بشر بر.

و همچنین در واژه "رَسْت" كه به معنای روییدن است !
-------
مهربد گرامی؛ مهر مندانه ویرایش های پژوهنده گرامی رو لحاظ كن شوربختانه به خاطر شتاب در نوشتن این گونه شد!

اَبرْ آمَد و بازْ بَرْ سَر ِسَبْزه گریست / بی باده ی اَرْغوانْ نمی بایَدْ زیسْتْ

این سبزه که اِمْروزْ تماشاگه ِماسْتْ / تا سبزه ی خاک ِما تماشاگه ِکیسْتْ

---

چون چَرْخْ به کام ِیکْ خِردَمَنْد نَگـَشْتْ / خواهی تو فَلَکْ هَفْتْ شُمُرْ خواهی هَشْتْ

چون باید مُرد و آرزوها هَمِه هِشْتْ / چه مُور خُورَد به گــُور و چه گرگ بِه دَشْتْ

---

چُون عُمْر به سَر رِسَدْ چه شیرین و چِه تلخ / پیمانه که پُرْ شَوَد چه بغداد و چه بَلَخْ

مِی نُوش که بعد از من و تو ماهْ بَسی / از سَلْخْ به غُرِّه آیَدْ از غُرِّه به سَلْخْ

---

آن کَسْ که زَمین و چَرخ و اَفلاکْ نَهاد / بَسْ داغْ که او بر دل ِغَمْناکْ نَهاد

بسیار لَب ِچو لَعْل و زُلْفین ِچو مُشْکْ / دَرْ طَبْل ِزمین و حُقّه ی خاکْ نَهاد

---

اَز آمَدَنَمْ نَبود گردون را سُود / وَ زْ رَفْتَن ِمَنْ جلال و جاهَشْ نَفْزود

وَزْ هیچ کسی نیزْ دو گوشَم نَشْنود / کاین آمَدَن و رَفْتَنمْ از بَهر ِچه بُود

---

از رَنْج کِشیدنْ آدمی حُرّ گَرْدَد - قَطْره چُو کِشَد حَبْسْ صَدَف ِدُرّ گــَرْدَد

گــَر مال نَمانْد سَرْ بمآناد به جای - پیمانه چو شُد تُهی دِگـَـر پُر گـَـردَد

---

بَر چشم ِتو عالمْ اَرْچه می آرایَنْد / مَگــْرای بــِدان که عاقلان نَگــْرایند

بسیار چُو تو رَوَنْد و بسیار آیَنْد / بــِرْبای نصیب ِخویش کِت بــِرْبایَنْد

كــِت : كه تو را

دروغی که حالا دلت خوش کند
به از راستی کت مشوش کند.
-حضرت سعدی-

---

چون روزی و عُمْرْ بیش و کم نَتْوان کــَرد / دل را به کــَم و بیش دُژَم نَتْوان کَرد

کار ِمَن و تو چِنانْکه رای مَن و تُسْتْ / از موم به دَسْت ِخویشْ هَم نَتْوان کرد

---

گــَردون ز ِزمین هیچ گـُلی بَرْنارَدْ / کـَشْ نَشْکَنَد و هَمْ به زَمین نَسْپارَد

گرْ ابرْ چو آبْ، خاک را بَردارد / تا حَشْرْ همه خون ِعزیزان بارَد

---

گر یک نَفَسَتْ ز ِ زِندِگانی گُذََرَد / مَگـْـذارْ که جُزْ به شادْمانی گُذَرَد

هُشْدار که سرمایهء سودای ِجهان / عُمْرَسْت چُنان کـَشْ گُذرانی گـُذَرَد

كـَش : خوش، نیك

همگی انجامید.

دوستان بمهر کار چند خان (بین) بجامانده را هم یکسره کنید برود.