شترنگ

[Rationalist]

به گمانم مطالعه این منابع به افزایش مهارت شترنگ؛ یاری فراوانی می رساند:

- همانند یک استاد بزرگ فکر کنید، کوتوف، ترجمه عبدالحسین نوابی
- مایزلیس؛ تیوری بنیادین شطرنج

[Russell]

امیر،بگمانم باید روی قسمت آموزشی تمکز بیشتری بکنی

[Ouroboros]

این یکی از بازی‌هایی‌ست که امروز من و راسل ارجمند باهم انجام دادیم، به گمان من بهترین ِ آنهاست.
این تفسیر من از بازی(من سیاه بودم، راسل سفید):


1.c4e5
2.Nc3f5
3.e3Nc6
4.Bd3Nh6
5.Qh5+?! g6
6.Qd1 Bg7
7.Nge2 O-O
8.c5 d5
9.Qb3 Ne7
10.O-O Re8
11.f4 e4
12.Bc2 b6
13.d4 exd3
14.Bxd3 bxc5!?
15.Bb5 c6
16.Ba4 Ba6
17.Rd1 Ng4
18.Ng3 Rb8
19.Qc2 d4
20.Nce2? d3!
21.Bb3+ Kh8
22.Qd2 dxe2
23.Nxe2 Nd5
24.Bxd5 cxd5
25.Nc3 Rxe3
26.Qxd5 Re1+
27.Rxe1 Qh4

حرکت پنجم یک اشتباه آشکار بود که باعث شد تمپوی او از میان برود و برتری سفید را از دست بدهد. حرکت سیزدهم بسیار کند بود و در نهایت به عقب ماندن در گسترش انجامید. حرکت بیستم عملا به پایان بازی به سود من منجر شد.

[Ouroboros]

اینهم بازی با دوستمان Rationalism Ideology، که اشتباه عجیبی کردند و خیلی زود مات شدند:

1.e4 Nf6
2.Nc3 e5
3.Nf3 Nc6
4.d3 d5
5.exd5 Nxd5
6.Qe2 Bb4
7.Bd2 Bxc3
8.Bxc3 Nxc3
9.bxc3 Bg4
10.d4 O-O
11.dxe5 Nxe5
12.h3??
این یک اشتباه آشکار و بسیار عجیب است!
حرکت بهتر این بود:

12.Qxe5 Re8
13. Rd1 Rxe5
14. Rxd1+ Rxd1
15. Nxe5 Bg5

که به برابر شدن تقریبا همه چیز می‌انجامید

12...Bxf3
13.gxf3 Re8
14.Qd2 Nxf3+
15.Kd1 Qxd2#

[Rationalist]

در برابر جناب Ouroboros شرمسارم که نتوانستم همتراز ایشان بازی کنم!
گمان نمی بردم چنین مهارت بالایی داشته باشند!
به هر روی از اینکه مرا مغلوب ساختند سپاسگزارم و تنها زمانی که خود را به قدر کافی همتراز ایشان بدانم؛ پیشنهاد بازی دوباره را خواهم داد.

[Ouroboros]

در برابر جناب Ouroboros شرمسارم که نتوانستم همتراز ایشان بازی کنم!
گمان نمی بردم چنین مهارت بالایی داشته باشند!
به هر روی از اینکه مرا مغلوب ساختند سپاسگزارم و تنها زمانی که خود را به قدر کافی همتراز ایشان بدانم؛ پیشنهاد بازی دوباره را خواهم داد.

چرا شرمنده؟! من اگر می‌باختم بیشتر خشمگین و مشتاق به تلافی می‌شدم تا شرمنده! باید بیشتر بازی بکنید تا ایرادها و مشکلاتی که دارید به مرور برطرف بشوند. بدون بازی کردن با حریفان قدرتمند هم که چنین چیزی میسر نیست. این چند نکته هم پیرامون سبک بازی ِ شما به ذهنم می‌رسد:
1. بکوشید با سفید دفاع نکنید، مگر آنکه حریف در سطحی بسیار بالاتر از شما باشد. درست است که پدافند در شترنگ آسان‌تر از آفند است، اما آنچه در حمله وجود دارد و مایه‌ی ارزیدن زحمت می‌شود «ابتکار عمل» است. آموختن چند روش بنیادین جهت حمله باعث می‌شود شما همواره با سفید ابتکار عمل را حفظ بکنید، و با یک بازی منفعل این برتری ِ به زعم من مهم را از دست ندهید.
2. اگر می‌خواهید با سفید دفاع بکنید، بازی بسته یا نیمه‌ بسته پیش بگیرد. 1.e4 یعنی آمده‌ام برای حمله، حمله و باز هم کمی حمله. پس منطقا پاسخ به دفاع آلخین (1.e4 Nf6) نمی‌باید 2.Nc3 باشد. بهترین بازی برای شروع احتیاط‌آمیخته‌ی سفید به باور من بازی انگلیسی، رتی و گشایش وزیر هستند. اما اگر با 1.e4 بازی کردید، دیگر هراسیدن بی‌معناست، و باید با تمام قوا بتازید به قلب سپاهیان دشمن، چنانکه اگر Nf6 را بازی کرد، شما هم 2.e5 را بازی بکنید، حتی اگر با این گشایش روبرو نشده‌اید و نمی‌دانید چه باید کرد.
3. وزیر را رها بکنید! درست است که این مهره جلوه‌ای خیره‌کننده دارد و نمی‌توان به آسانی از او گذشت، اما نگاه داشتن وزیر حتی به قیمت تضعیف ناچیز پوزیشن هم بهایی‌ست سنگین. ما در این بازی دیدیم که شما برای باقی نگاه داشتن وزیرتان عملا دست به خودکشی زدید، و با آنکه می‌توانستید یکبار با فدا کردن آن بازی را برابر(و شاید حتی به سود خودتان)بکنید، و یکبار هم از شر مات شدن بگریزید، نگه داشتن آن‌را در اولویت قرار دادید. بیرون رفتن وزیرها باعث می‌شود بازی از آن تب و تاب جنون‌آمیز و تاکتیکی بیرون برود و فرصت کافی برای برنامه‌ریزی‌های استراتژیک‌تر به دست بیاید.
4. ستیز در صفحه‌ی شترنگ در دو مرحله جریان دارد، یکی فنی، دیگری روانی. پیش بردن نبرد در هر دو جبهه تنها راه رسیدن به پیروزی ِ نهایی‌ست. شما باید بکوشید در هر لحظه، با تمام توان حریف را در شرایطی قرار بدهید که در آن احساس راحتی نمی‌کند. اگر او مایل به بازی ِ آرام و دفاعی‌ست، دیوانه‌وار حمله‌های سهمگین ترتیب بدهید، اگر اهل حمله است، قبل از هرچیز فیل‌ها و وزیر را تبادل بکنید، اگر از وزیر به وزیر کردن گریزان است، مرتب وزیر او را از این سو به آن سوی میدان تعقیب بکنید، اگر مایل به تبادل وزیرهاست، تا آنجا که بدون از دست رفتن موقعیت خود می‌توانید از این کار امتناع بورزید، اگر بازی فلنک می‌کند، با بازی ِ عادی جواب بدهید، اگر می‌بینید بی‌حوصله و خسته شده، از حداکثر وقتی که روی ساعت دارید بهره بگیرید و حرکات را دستکم دو بار تکرار بکنید، اگر او قصد انجام کار مشابهی دارد، با شدت بیشتری مقابله به مثل بکنید ... خلاصه آنکه هرگز به ساز حریف خود نرقصید و توپ را در زمین او نیاندازید.

[Rationalist]

چرا شرمنده؟! من اگر می‌باختم بیشتر خشمگین و مشتاق به تلافی می‌شدم تا شرمنده!

شرم ساری من در برابر شما بود که به سادگی مغلوب شدم و نتوانستم همتراز شما بازی کنم.
ولی برای خودم همچون دیگر شکست های زندگی؛ انگیزه و شور فراوانی ایجاد کرد تا برای جبران و موفقیت تلاشی فراوان داشته باشم! زیرا برای شترنگ ارزش فراوانی قایلم!

باید بیشتر بازی بکنید تا ایرادها و مشکلاتی که دارید به مرور برطرف بشوند. بدون بازی کردن با حریفان قدرتمند هم که چنین چیزی میسر نیست.

درست می فرمایید؛ من از دیرباز علاقه فراوانی به شترنگ داشته و دارم؛ ولی شوربختانه شرایط دشوار و طاقت فرسای زندگی امان نمی دهد که بیشتر بتوانم بازی کنم و در آن پیشرفت نمایم.

1. بکوشید با سفید دفاع نکنید، مگر آنکه حریف در سطحی بسیار بالاتر از شما باشد. درست است که پدافند در شترنگ آسان‌تر از آفند است، اما آنچه در حمله وجود دارد و مایه‌ی ارزیدن زحمت می‌شود «ابتکار عمل» است. آموختن چند روش بنیادین جهت حمله باعث می‌شود شما همواره با سفید ابتکار عمل را حفظ بکنید، و با یک بازی منفعل این برتری ِ به زعم من مهم را از دست ندهید.

به گمانم خودتان هم دریافتید که من می خواستم بازی پدافندی و بسته ای را ارایه دهم تا موجب فرسایشی شدن مسابقه و خستگی شما، و سود بردن از افزایش گرایند خطایتان در تهاجم باشم.
این روش را در برابر بسیاری از شترنگ بازان که براستی مهارت خوبی هم داشتند؛ به کار گرفته بودم و در عمل هم خوب نتیجه داده بود؛ ولی گویا در برابر شما جوابگو نبود!
حال به نگر شما این شیوه را باید دگرگون نمایم؟ چون گمان نمی کنم در برابر شترنگ بازان برجسته؛ بتوانم با حملات دایمی، آن طور که شایسته است نبض بازی را به دست بگیرم.

3. وزیر را رها بکنید! درست است که این مهره جلوه‌ای خیره‌کننده دارد و نمی‌توان به آسانی از او گذشت، اما نگاه داشتن وزیر حتی به قیمت تضعیف ناچیز پوزیشن هم بهایی‌ست سنگین. ما در این بازی دیدیم که شما برای باقی نگاه داشتن وزیرتان عملا دست به خودکشی زدید، و با آنکه می‌توانستید یکبار با فدا کردن آن بازی را برابر(و شاید حتی به سود خودتان)بکنید، و یکبار هم از شر مات شدن بگریزید، نگه داشتن آن‌را در اولویت قرار دادید. بیرون رفتن وزیرها باعث می‌شود بازی از آن تب و تاب جنون‌آمیز و تاکتیکی بیرون برود و فرصت کافی برای برنامه‌ریزی‌های استراتژیک‌تر به دست بیاید.

آری؛ اساس باخت من هم در اینجا بود! شوربختانه بیش از حد روی وزیر خود حساسیت به خرج دادم و بدتر از آن موقعیت استراتژیک آن بود(جلوی شاه)؛ که شما به خوبی از این موقعیت سود بردید!

اگر او مایل به بازی ِ آرام و دفاعی‌ست، دیوانه‌وار حمله‌های سهمگین ترتیب بدهید

به گمانتان در برابر حریف های برجسته هم می توان اینچنین بازی کرد؟ آیا ریسک و خطر بیش از حد نیست؟

اگر اهل حمله است، قبل از هرچیز فیل‌ها و وزیر را تبادل بکنید

صحیح است که با این کار نبض بازی را از دستان حریف خارج می نمایم؛ ولی اگر در برابر حملاتش بازی به شدت دفاعی رایه دهم، موجب خستگی و سپس خطای محتمل او در حملات
پی در پی نمی شوم؟

از حداکثر وقتی که روی ساعت دارید بهره بگیرید و حرکات را دستکم دو بار تکرار بکنید، اگر او قصد انجام کار مشابهی دارد، با شدت بیشتری مقابله به مثل بکنید ...

اینجا را خوب درنیافتم؟! می شود بیشتر توضیح دهید؟
ـــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــ
من نتوانستم در آن تارنما آرشیو و بازی خودمان را پیدا کنم! آیا آنجا چنین امکانی ندارد؟ شما چگونه موقعیت های بازیمان را بازسازی نموده و حرکات را تحلیل می نمایید؟

[Russell]

شما چگونه موقعیت های بازیمان را بازسازی نموده و حرکات را تحلیل می نمایید؟

این را من میشناسم بد نیست:
Scid - Downloads

[Ouroboros]

به گمانم خودتان هم دریافتید که من می خواستم بازی پدافندی و بسته ای را ارایه دهم تا موجب فرسایشی شدن مسابقه و خستگی شما، و سود بردن از افزایش گرایند خطایتان در تهاجم باشم.
این روش را در برابر بسیاری از شترنگ بازان که براستی مهارت خوبی هم داشتند؛ به کار گرفته بودم و در عمل هم خوب نتیجه داده بود؛ ولی گویا در برابر شما جوابگو نبود!
حال به نگر شما این شیوه را باید دگرگون نمایم؟ چون گمان نمی کنم در برابر شترنگ بازان برجسته؛ بتوانم با حملات دایمی، آن طور که شایسته است نبض بازی را به دست بگیرم.

این موضوع گفتگویی‌ست دیرینه و بسیار پر تب و تاب میان من و استادم، من همواره باور داشته‌ام که دفاع خوب، بسیار سخت‌تر از حمله‌ی خوب است. بازیکنی که در دفاع مانده تنها یک اشتباه با نابودی کامل فاصله دارد، حال آنکه در حمله اغلب فرصت‌های زیادی به شما می‌رسد، زیرا حریف به شدت سرگرم گمانه‌زنی پیرامون ترکیب‌های سه‌تایی و پنج‌تایی‌ست و فرصتی برای اندیشیدن به آنچه پیش چشمانش قرار گرفته پیدا نمی‌کند.. پیش آمده که من پیش روی بازیکنان برجسته دو یا سه اشتباه آشکار مرتکب شده‌ام اما از آنجاکه در حال ترتیب دادن آفندی گسترده(و طبعیتا او در حال پدافندی همه جانبه)بوده‌ام، او نتوانسته چنانکه باید از آن بهره بجوید، زیرا درگیر این بوده که آیا «اگر اول اینرا ایمن بکنم بهتر نیست؟» یا «بگذار نخست این اسب را برای دفاع از سمت وزیر اینجا بگذارم، بهتر کردن پوزیشن مهمتر از گسترش است» و ...

به گمانتان در برابر حریف های برجسته هم می توان اینچنین بازی کرد؟ آیا ریسک و خطر بیش از حد نیست؟

بهتر از دفاع در برابر دفاع است، بیشتر کسانی که به قرار گرفتن در یک موقعیت یا اتخاذ یک سبک از بازی عادت کرده‌اند به هنگام روبرو شدن با چیزی مطلقا در ضدیت با آن دستپاچه می‌شوند و احتمال اشتباهشان خیلی بالا می‌رود. تنها کاری که در بازی با یک حریف بسیار قدرتمندتر می‌توان کرد، امید برای بردن او بیرون از صفحه‌ی شترنگ است.

صحیح است که با این کار نبض بازی را از دستان حریف خارج می نمایم؛ ولی اگر در برابر حملاتش بازی به شدت دفاعی رایه دهم، موجب خستگی و سپس خطای محتمل او در حملات
پی در پی نمی شوم؟

چنانکه پیشتر گفتم دفاع خوب خیلی سخت‌ است، اگر بازیکن تهاجمی در سطح شما باشد، شاید بتوانید با دفاع خوب و پایاپای او را خسته بکنید، اما اگر فقط کمی از شما قوی‌تر باشد، آنوقت دچار دردسر خواهید شد. حال آنکه در تعارض قرار گرفتن مداوم با آنچه او سال‌ها می‌پسندیده و مورد علاقه‌اش بوده احتمال بالاتری برای جواب دادن دارد، خاصه آنکه در این روش شما توانایی انعطاف پذیری و دینامیک بودن هم دارید. اصولا شترنگ بازان در این رابطه به دو گروه تقسیم می‌شوند:
نخست آنانکه با حریف بازی می‌کنند
دیگر آنانکه با خودشان بازی می‌کنند

گروه دوم علاقه دارند گشایش‌هایی را انتخاب بکنند که حریف تا میان‌بازی نمی‌تواند دست به تبادل یا آسان‌سازی بزند، احتمال اشتباه در آنها کم است و پس از پایان گشایش، موضعی قدرتمند، تمپوی برابر، پوزیشن نسبتا ضعیف و متریالی یکسان دارند. برای مثال این بازی را بنگرید:

1. e4 e6 2. d4 d6 3. Nc3 a6 4. Nf3 h6 5. Bc4 Bd7 6. O-O Be7 7. Bf4 b6 8. Re1 Qc8 $6 9. Bd3 b5 10. a3 Qd8 11. Qe2 c6 12. Rac1 Qc7 13. Rcd1 Qd8 14. Bd2 Nf6

سیاه دارد برای خودش بازی می‌کند، و عملا کاری به بازی سفید ندارد. بدی ِ این متد اینست که پیشرفت شما بسیار کند می‌شود، اگر با ایرادی روبرو بشوید هیچ راهی برای مقابله با آن ندارید، زیرا مدت‌ها قبل ابتکار عمل را به سود امنیت خاطر رها کرده‌اید و تغییر برایتان بسیار سخت خواهد شد.

اینجا را خوب درنیافتم؟! می شود بیشتر توضیح دهید؟

یعنی اگر او تلاش کرد با اتلاف وقت الکی و تکرار چندباره‌ی حرکات شما را از کوره بدر بکند، شما هم تلافی بکنید و دو برابر طول بدهید و تا آنجاکه می‌توانید فرسایشی بازی بکنید!

من نتوانستم در آن تارنما آرشیو و بازی خودمان را پیدا کنم! آیا آنجا چنین امکانی ندارد؟ شما چگونه موقعیت های بازیمان را بازسازی نموده و حرکات را تحلیل می نمایید؟

افزون بر برنامه‌ای که راسل گرامی معرفی کرد، به این سایت جدیدی که آدرس دادم بیایید، در آنجا هم می‌توانید بازی‌ها را ذخیره بکنید، هم آنکه یک ماشین مجانی برای برسی بازی در اختیار شما می‌گذارد. من از همان ماشین استفاده کردم: lichess | Free Online Chess

[Ouroboros]

دوستان سایت بسیار خوبی پیدا کردم که هم رایگان است، هم آنکه آی‌پی را ثبت نمی‌کند، هم از بیشینه‌ی زبان‌ها از جمله فارسی پشتیبانی می‌کند و اجازه برسی بازی و ... را جملگی می‌دهد: lichess | Free Online Chess

+ مبتدیان(-1600)جهت پیشرفت در بازی تهاجمی و آفند، می‌توانند این کتاب را بخوانند. دوستان قوی‌تر می‌توانند از این اثر بهره‌ بگیرند.