این نکته را هم بایست در یاد داشت که بیشتر زمانها مشکل بیش از آنکه درونی باشد, از بیرون و محیط میاید.
یک نمونهیِ ساده, در جهان امروز رفتار کودکان و دانشآموزانی که نمیتوانند روی مسئله و مشکل تمرکز کنند را برچسب
بیماری ِ بیشفعالی (ADHD) زده و میکوشند آنان را با دارودرمانی "درست" بکنند, هنگامیکه در واقعیت و در پرتوی دانش فرگشت,
این, اینکه نوجوان (در اینجا پسر) آزاد باشد و بتواند نوجوانی خود را طبیعت سبز به گشت و گذار و فراگیری شکار بگذارند
رفتار و خواهشی سراسر طبیعی است و در برابرش این رفتار بسیار غیرطبیعیست که همان نوجوان را هر روز در یک اتاق
به همراه دیگران فروکرده و از او بخواهند که پشت میز بنشیند و سر در کتاب فرو بکند, و در کنارش به چندین
و چند چهره آشکار و پنهاد هم زور بشود — زور نرم که سرزنش اجتماعی و نگاه جامعه و پدر و مادر و .. باشد
و زور سخت یا همان تنبیه فیزیکی — که کارهایی که دوست ندارد را بکند و چیزهاییکه نمیخواهد
را بیاموزد, چراکه جامعه و سیستم از او چشمداشت یادگیری و "فرآورندگی / productivity" دارند; که اگر
هم در این زمینه بسنده "فرمانبَر" نباشد, دچار تحقیرهایِ پیوسته و بیشتر و بلندمدّتتر هم میشود.
پس در اینجا, کس بجای آنکه خودکشی کند بهتر است اعتماد خود را از جامعه و "سیستم" بُریده و بجای
آن, بکوشد خود را با ابزارهای دانش و منطق سازوبرگ داده و بیاگاهاند و از چند و چون و سرچشمهیِ مشکلات, بپرسد.
پاسخ با گفتآورد