فلسفه روح- اینكه معنا و مفهوم روح چیست وچه ماهیتی دارد ؟ و چگونه آنرا به تعریف درآوریم ؟ چیز زیادی نمی دانیم . همین قدر می دانیم . گاهی ذهن ما را به چالش می گیرد و در وهم و خیال فرو می برد . گرچه كلماتی نظیر روحش شاد . روح پاك . روحیه قوی . عذاب روح و از این قبیل بطور روزمره درصحبت عوام مبادله می شود . ودر نمایش های درام و كارهای هنری هم گاه ازعنوان شبح و اجنه استفاده می كنیم . از موجوداتی نظیر : جن . پری . ملائكه . شیطان . شبح . دیو و اهرمن نیز سخن می گوئیم . بدون آنكه دیده یا شناخته باشیم .
آیا این موجودات خیالی اند یا واقعی ؟ آیا در عالم خواب و رویا . بی هوشی و اغما . خلصه و مستی . غش و سرع و جنون عنصر روح چه وضعی دارد ؟آیا اصطلاحاتی نظیر : ضمیر ناخودآگاه . متافیزیك . ماوراالطبیعه . خواب مغناطیسی . تله پاتی . احضار روح – قبض روح . شنیده اید ؟ آیا تاكنون در معرض روح سرگردان . روح خبیث . ویا روح اجدادی قرار گرفته اید ؟ به راستی ماهیت روح چیست ؟ آیا روح همان جان است ؟ جوهر جنبش و منشا هوش و حواس است ؟ مایه فهم و شعور است ؟ یا عامل هم آهنگی حواس و هم جوشی اعضاء بدن ؟ با مراجعه به هركتابی در باره روح . نه تنها علم و دانشی عاید ما نمی شود . كه بیشتر گمراه و سرگردان می مانیم . چون مولفین این كتابها هم اطلاع چندانی ندارند .
در باور قدما روح همچون شبحی سایه به سایه كالبد جسم را همراهی می كند . هروقت از كالبد برود انگار جان رفته و كالبد مرده . بعضی حكما روح را با جان برابر دانسته اند . بهمین دلیل جاندار را ذیروح گفته اند . حال اگر پایه باور خود را بر این اصل بگذاریم . گیاه حیوان و انسان هرسه موجوداتی زیروح هستند . هر سه به خواب می روند . تجربه نشان می دهد انسان و حیوان در عالم خواب چیزهائی می بینند و حس می كند . اما كسی نمی داند آیا گیاهان هم در خواب چیزهائی می بینند ؟اگر جنبش و تحرك هوشمندانه یك تشكل و اورگانیزم اعضا و نظام هم جوشی بین ذرات آن را . روح آن بنامیم . آیا می توان گفت هر مجموعه متحركی مثل منظومه شمسی یك موجود زنده و زیروح به شمار می آید ؟
اساس زندگی انسان برطپش قلب است و دمیدن نقس كه به هم وابسته اند . تا وقتی این دو نوسانگر فعال باشند . روح در بند تن باقی می ماند . هرگاه چرخ یكی پنچر شود . دیگری نیز ازكار می افتد و روح از بدن می رود .آئین های بودا و هندو به تناسخ روح باور دارند . به این معنا كه وقتی روح از بدن یك جاندار خارج شود . وارد بدن جانداری دیگر می شود . و زندگی تازه ای شكل می گیرد . در آئین هندوان نیزماهیت روح از جنس نور است كه حضرت شیوا به بدن هركس نفوذ می دهد .
قرآن در سوره اسرا و سوره قدر به موضوع روح اشاره می كند . لاكن در هیچكدام اطلاعات دقیق و كافی به دست نمی دهد . سوره(17) اسراء آیه 85 می فرماید . و یسئلونك عن الروح قل الروح ... و از تو در باره روح می پرسند . بگو روح از امر پروردگار من است و جز اندكی از دانش به شما داده نشده است .سوره (97) قدر آیه 4 می فرماید . تنزل الملائكه والروح فیها .... آن شب فرشتگان و روح به اذن پروردگارشان فرود می آیند به جهت هر امری .
در باور ادیان ابراهیمی بویژه اسلام . بعد از مرگ روح فعال می ماند . بنا به اعتقادی كه به ما ارث رسیده روح در شب اول قبر به كالبد مرده باز می گردد . تا سئوالات نكیر و منكر را پاسخ گوید . و دوران برزخ را انتظار بماند تا قیامت فرا رسد . آنگاه همراه جسم در صحرای محشر حاضر شود . دراین داستان از روح برای ترساندن معتقدین استفاده می شود .
پاسخ با گفت‌آورد