زمانی که سلطهی دویست سالهی اعراب به ایران تمام شد اکثریت مردم هنوز زرتشتی، مزدکی، مانوی یا مسیحی بودند. یا بطور خلاصه : «مسلمان نبودند». زیر حاکمیت غزنویان و ترکان بود که اکثریت ایرانیان به اسلام گرویدند. قیاس آنان هم از این جهت است که ترکان سپاهی مسلمان و مهاجم بودند که یک کشور غیرمسلمان را چند قرن تحت سلطه داشتند. البته گویا علاقهای به واداشتن دیگران به اسلام نداشتهاند