حذف لغات بیگانه از زبان مادری - انا دیلین اونوتمایین

[atila]

حذف لغات بیگانه از زبان مادریمان

دوستان گرامی با وجود انكه همه ما روزانه به زبان توركی تكلم میكنیم اما درطی تمام این سالهایی كه زیر تبلیغات وآموزشهاو برنامه های فارسی زبان قرار داشته ایم بسیاری ازكلمات توركی واصیل خود را ازیاد برده ایم و كلمات فارسی وعربی را جایگزین آنان ساخته ایم

بسیاری ازما معادل توركی بسیاری ازكلمات فارسی را كه روزانه در صحبتهایمان استفاده میكنیم یا نمیدانیم ویا به بوته فراموشی سپرده ایم دراین تاپیك میخواهیم این كلمات را یاداوری كنیم ودرجهت احیای زبان مادریمان گامی هرچند كوچك برداریم.
-------------------------------------------------------------------------------------
نمایشگاه=سرگیsərgi
بیگانه=اوزگه ،یابانجی

معادل=اشیت
---------------------------------

واژه های ترکی وارد شده در فارسی

زبان ترکی در چند مرحله بر زبان فارسی تاثیر گذاشته*است. نخستین تاثیر زبان ترکی بر پارسی، در زمان حضور سربازان ترک در ارتش سامانیان روی داد. پس از آن در زمان فرمانروایی غزنویان، سلجوقیان.تعداد بیشتری کلمات ترکی به زبان فارسی راه یافت؛ اما بیشترین راه*یابی کلمات* ترکی به زبان پارسی در زمان فروانروایی صفویان و قاجار بر ایران بود. (کلمات داخل پرانتز نشانگر لغتنامه هستد)

واژه های ترکی معمول در فارسی کنونی

آبجی (معین) از آغا + باجی آغا = لفظی محترمانه در خطاب به بانوان؛ باجی= خواهر
آقا (دهخدا)
اتاق/ اطاق (نجفی) (معین)
اُتراق: توقف چند روزه در سفر (معین)
اتو/ اُتوک: قطعه آهن ماله شکل که برای سوزاندن نخهای جای دوخت آن را با آتش داغ کنند و بر روی جامه فشار دهند. (کاشغری)
اجاق/ اُجَق (کاشغری) اوجاق (معین)
آچار (معین): وسیله گشودن / مفتاح از مصدر آچماق=باز کردن
آچمز (معین): اصطلاحی در شطرنج از مصدر آچماق/ مهره*ای در شطرنج که اگر آن را حرکت دهند، شاه کیش می*شود.
آذوقه/ آزوقه (معین) (نجفی)، (کاشغری)
اردو ترکی/ مغولی (معین) (صفا) (کاشغری)محل استقرار سپاهیان، سپاه
آلاچیق الچوق (صفا) آلاجق آلاچق آلاجو (معین)
آلاخون از آلاخان، آلامان (معین)
الاغ (معین) الاق: ستور/ پیک (صفا) قاصد/ پیک/ اسب پیک (کاشغری)
آماج اَمج (کاشغری) آماج آماچ (معین)
ایل (معین) ترکی/ مغولی(صفا)
ایلات ایل + ات عربی
باتلاق (نجفی)
باشی (معین) پسوند بعضی از شغلها به معنی رییس؛ مانند آشپزباشی= سرآشپز
بشقاب (معین)
بیرق / بیدق (معین)
قشقایی از قشقا دارای خال سفید در پیشانی
تسمه تاسمه (معین)
تشک (معین) دؤشک (نجفی) تُشاک (کاشغری)
تغار (معین) در اصل به معنای خُرجین: چیزی که در آن گندم و جز آن بریزند/ جوال(کاشغری)
توتون/ تُتُن: دود (معین)
تومان(ده هزار) (معین) ترکی – مغولی (صفا)، از اصل سغدی
جار (معین)
جارچی (معین)
جرگه (معین): حلقه
جلو از جیلاو (معین و دهخدا) frāz پهلوی (مکنزی)
جوخه: واحد نظامی هشت نفری (معین)
چارق (معین)
چاق چاغ (معین) frabīh پهلوی (مکنزی)
چاقو: کارد kārd پهلوی (مکنزی)
چاکر (معین)
چالش (نجفی) جنگ
چپاول (معین)
چپق (معین)
چکمه (معین)
چگور/ چوگور/ چُگُر (معین)
چلاق/ چولاق (معین)چُلَق: بریده*دست، تباه*دست (کاشغری)
چماق/ چوماق (معین) چُمَق: عصا (کاشغری)
چمباتمه چونقاتیمه (معین)
چی: پسوند نسبت و اتصاف (معین) مانند تماشاچی/ درشکه*چی
خان به معنی رئیس . امیر. بزرگ.اما خان به معنی خانه فارسی است.(معین)
خانم ترکی (معین) ترکی- مغولی (صفا)
خورجین از هؤرجین اَرجی (کاشغری)
دُلمه
دوقلو (معین) (نجفی)
ادامه دارد......................
اردین توتون..................

نام جستار به انگیزه بهره گیری نادرست از نشانه های نویسندگی ویرایش شد. vice admin

[sonixax]

شما همونی نبودی که یک مقاله کیلویی کپی پیست کرده بودی که زبان ترکی 100% دست نخوردست و هیچ چیزی بهش وارد نشده ؟

در اینجا : کلمات پارسی

حالا میخوای واژگان بیگانه رو از زبانت حذف کنی ؟

[atila]

شما همونی نبودی که یک مقاله کیلویی کپی پیست کرده بودی که زبان ترکی 100% دست نخوردست و هیچ چیزی بهش وارد نشده ؟

در اینجا : کلمات پارسی

حالا میخوای واژگان بیگانه رو از زبانت حذف کنی ؟

عزیزم من زبان ترکی رو میگفتم زبانی که در اذربایجان وترکیه و قزاقستان وقرقیزستان و قبرس و اوزبکستان و ترکمنستان و تاترستان و...........تکلم میشه نه زبانی که در ایران صحبت میشه

[sonixax]

عزیزم من زبان ترکی رو میگفتم زبانی که در اذربایجان وترکیه و قزاقستان وقرقیزستان و قبرس و اوزبکستان و ترکمنستان و تاترستان و...........تکلم میشه نه زبانی که در ایران صحبت میشه

برای همون هم که من کلی مثال برایتان آوردم نخواندید ؟
در ضمن زبانی که در ترکیه صحبت میشود با زبانی که در آذربایجان صحبت میشود فرق دارد - تشریف ببری متوجه میشود

[atila]

برای همون هم که من کلی مثال برایتان آوردم نخواندید ؟
در ضمن زبانی که در ترکیه صحبت میشود با زبانی که در آذربایجان صحبت میشود فرق دارد - تشریف ببری متوجه میشود

تشریف بردیم متوجه شدیم وقتی شما کشور افغانستان رو قدم میزدید ما تو سواحل ترکیه میگشتیم

[sonixax]

تشریف بردیم متوجه شدیم وقتی شما کشور افغانستان رو قدم میزدید ما تو سواحل ترکیه میگشتیم

آخی ناااازی ، بله ما افغانستان را هم گشته ایم و در اروپا زندگی میکنیم . و پیداست اگر تشریف برده بودید اینچنین چرند و پرند ول نمیدادید !

به هر حال هنوز نمیدانید بیش از 50% کلمات زبان ترکی از سایر زبانها به آن وارد شده طوری که وقتی که یک آذربایجانی حرف میزند خیلی از کلماتش را بنده متوجه میشوم و خود ترکهای ترکیه هم خدا داده کلمات عربی برای زبانشان

به هر حال شما هم زبانتان را پالایش کنید ، این حقتان است و کسی هم جلویتان را نمیگیرد .

[Reactor]

شما همونی نبودی که یک مقاله کیلویی کپی پیست کرده بودی که زبان ترکی 100% دست نخوردست و هیچ چیزی بهش وارد نشده ؟

در اینجا : کلمات پارسی

حالا میخوای واژگان بیگانه رو از زبانت حذف کنی ؟

خود خود شیطونش بود! الان رفته از چند تا سایت بچه های استادیوم تراکتورسازی تحقیق کرده فهمیده اون ادعا هم مثل بقیه ادعاهاشون پشم بوده! این چیزایی که جدید نوشته ورژن جدیدشه! آپ تو دیت کرده! این بچه اگر همینجوری زحمت بکشه یه روزی محقق خوبی میشه ولی باید بدونه هر منبعی برای گرفتن خبر موثق منبع خوبی نیست! چون مثل الان 2تا حرف میشه! اول یه چیزی میگه بعد یه چیز دیگه! آخر سر هم طبق معمول هر شب ضایع میشه! و باعث میشه ما شبو با خنده بخوابیم و خوابای خوب ببینیم..

[Anarchy]

واژه های ترکی وارد شده در فارسی زبان ترکی در چند مرحله بر زبان فارسی تاثیر گذاشته*است. نخستین تاثیر زبان ترکی بر پارسی، در زمان حضور سربازان ترک در ارتش سامانیان روی داد. پس از آن در زمان فرمانروایی غزنویان، سلجوقیان.تعداد بیشتری کلمات ترکی به زبان فارسی راه یافت؛ اما بیشترین راه*یابی کلمات* ترکی به زبان پارسی در زمان فروانروایی صفویان و قاجار بر ایران بود. (کلمات داخل پرانتز نشانگر لغتنامه هستد)

میشه بپرسم این قسمت حرفت چه ربطی به عنوان تاپیک داشت؟! شما میخوای زبان مادریت رو ویرایش کنی یا بگی کلمه ترکی وارد زبان فارسی شده؟!

[atila]

کمتر واژه گان و اصطلاحاتی در زبانهای دنیا باشد که معادل و واضح تر معادل هایی برای آن در زبان ترکی نباشد.حتی برای اصطلاحات سایر زبان ها که اصولا بر اساس فرهنگ رایج در بین متکلمان آن زبان بوجود می آید و تنها در میان آن قوم معنی دارد نیز بی معادل در زبان ترکی نیست،حتی اگر کاربرد نداشته باشد!در این تاپیک هر پستی را به یک واژه و یا اصطلاح نامعادل در سایر زبان ها اختصاص خواهیم داد.
----------------------------------------------

Bu qarpız,ol(o) qarpızlardandır kim(ki),kimsə ondan yesə sancılanacaqdır

این هندوانه،از آن هندوانه هایی هست که هرکسی از آن بخورد دل درد می گیرد.

اولا خود فعل Sancı که در این جمله بکار رفته است در اکثر زبان ها من جمله فارسی بی معادل است،سانجئ نوعی درد همراه با سوزش است(البته تا حدودی توانستیم مفهوم این فعل را بیان کنیم)

اما اصل مطلب این نیست،می خواهیم همین جمله را مجهول سازی کنیم،البته هدف مجهول سازی نیست بلکه با مجهول سازی جمله را مختصر می کنیم و از آوردن واژه گان و کلمات دیگر جلوگیری می کنیم.به نظر شما در چند واژه می توان این جمله را خلاصه نمود به طوری که دقیقاً همان معنی و مفهوم جمله ی طویل بالا را دهد؟

Bu qarpız sancılandıranlardandır

این دقیقا معادل جمله ی طویل فوق بود،اما برای معنی کردن این چند کلمه، معادلی در زبان های دیگر من جمله فارسی وجود ندارد به ناچار باید توضیح و تفسیر معنی کنیم:

این هندوانه،از آن هندوانه هایی هست که هرکسی از آن بخورد دل درد می گیرد.


از Bu qarpız (این هندوانه) که بگذریم باقی توضیحات فارسی(رنگ آبی) در وصف واژه ی sancılandıranlardandır می باشد،در واقع این واژه در زبان های دیگر بی معادل است.این گونه اصطلاحات و واژه ها در زبان ترکی بسیار است.تقریباً از هر 10 واژه ترکی،حداقل یک واژه در سایر زبانها معادل ندارد.

تجزیه فعل مذکور:

Sancılandıranlardandır

---------- ارسال جدید اضافه شده در 01:24 PM ---------- ارسال قبلی در 01:22 PM ----------

------------------------------------
Əlimdən yerə düşən qaşıq cınqıldadı

قاشقی که از دستم افتاد ...
افتاد چه؟
این سؤالی ست که بی پاسخ است،در واقع فعل "جئنقئلدادئ" در فارسی بی معادل است.و نمی توان همانندی برای آن آورد.آنچه که در دیکشنری های ترکی آزربایجان آنرا معنی کرده اند این گونه است؛

Cınqıltı
صدای تولید شده از برخورد فلزات.
Cınqır
صدای زیر و نازکی که از برخورد بعضی چیزها(ی مشخص) حاصل می شود.

پس اگر بخواهیم جمله را دوباره معادل سازی کنیم،
قاشقی که از دستم افتاد،صدا داد.

اما در واقع صدا دادن اینجا مطرح نیست چرا که برای آن در ترکی:"سس وئرمه ک" به کار می برند.

این نوع ترجمه اصولاً اشتباه می باشد و باید معادل سازی گونه ای باشد که ایجاد ابهام کمتری بکند.لذا باید از توصیفات اصل متن خلاصه کنیم.و یا فضا سازی مصنوعی کنیم،در واقع از مطلب اصلی دور می شویم.

این فعل به ما کمک می کند که اگر چه فاعل(قاشق) را حذف کنیم،نخواهیم فهمید که فاعل چیست،اما واضح است که به ما می گوید، چیزی که افتاد فلز است!

درست حدس زدید برای سایر جنس ها نیز افعال دیگری در ترکی وجود دارد که شاخه ی ترکی آزربایجان نیز از آن مستثنی نیست،

Taqqıltı
Tıppıltı
Tıqqıltı
Şaqqıltı
Şappıltı

این ها تنها چند فعل بودند(البته ما صورت اسمی آنها را آوردیم با پسوند هیا مربوطه می توانید از اسمی فوق فعل بسازید)،افعالی که در ترکی فقط برای بیان صداها،آنهم صدا دادن به هنگام افتادن بکا می رود تعدادشان بیشتر است.چون وجود این افعال دقیقاً به مسأله ی خاص اشاره می کند لذا در دستور و زبان ترکی انتظارات بیشتر از دستور زبان انگلیسی و غیره است.برای روشن شدن مطلب،توجه کنید:

Boş yeri düz söz ilə doldurun

Qaşıq Göydən düşdü Suya-----.
Cınqıldadı,Şappıldadı,Tıqqıldadı,taqqıld adı


Balıq Göydən düşdü suya şappıldadı.
o

این که هر موقع پای "قاشق"(منظور قطعه ی فلزی) در میان باشد صدای "جئنقئلتئ"خواهد داد،اشتباه است!
افعال فوق برای بیان صدا ظهور می کنند،وگرنه تنها به فاعل مرتبط نیستند.اگر تکه فلزی به آب افتد دیگر صدای جینگ جینگ نخواهد داد بلکه در این جا صدای تولید شده بستگی به محل افتادن(در اینجا سو(آب)) دارد.

و فعل"شاپپئلداماق"،برای صداهایی کاربرد دارند که در آب می افتند.لذا گزینه ی صحیح گزینه ی دوم یعنی"شاپپئلدادئ"می باشد.


---------- ارسال جدید اضافه شده در 01:25 PM ---------- ارسال قبلی در 01:24 PM ----------

میشه بپرسم این قسمت حرفت چه ربطی به عنوان تاپیک داشت؟! شما میخوای زبان مادریت رو ویرایش کنی یا بگی کلمه ترکی وارد زبان فارسی شده؟!

بخون اطلاعات عمومیت بالا بره

[Anarchy]

میشه بپرسم چرا عقده ای وار هی میگین این تو تورکی هست اما تو فارسی معادل نداره؟! مثلا این چیو نشون میده؟!بعد جک هم نگو!! بعضی لغات جهانی هستن!! مثلا هلی کوپتر رو که تورک ها اختراع نکردن که بگن این معادل اونه...یه چیزی رو مثل ایرانی ها جایگزینش کردن که به نظر من تو بعضی موارد حتی اشتباه هم هست...
هر زبانی در جای خودش نقاط قوت و نقاط ضعفی داره.من جای شما بودم روش دیگه ای رو برای بحث انتخاب میکردم. عنوان تاپیک شما اینی نیست که الان دارین تو پست ها مینویسین...