دوستان سخن درباره ی دبیره میگویند. میخواهید شما را با دو دبیره ی لاتین و سیریلیک تاجیکی آشنا کنم که زبان ما را با آنها مینویسند.
الفبای لاتین تاجیکی
B b C c Ç ç D d E e F f G g Ƣ ƣ H h I i Ī ī /a/ /b/ /tʃ/ /dʒ/ /d/ /e/ /f/ /ɡ/ /ʁ/ /h/ /i/ /ˈi/ J j/Y y K k L l M m N n O o P p Q q R r S s Ş ş T t /j/ /k/ /l/ /m/ /n/ /o/ /p/ /q/ /ɾ/ /s/ /ʃ/ /t/ U u Ū ū V v X x Z z Ƶ ƶ ' /u/ /ɵ/ /v/ /χ/ /z/ /ʒ/ /ʔ/
А а Б б В в Г г Д д Е е Ё ё Ж ж З з И и Й й К к /a/ /b/ /v/ /ɡ/ /d/ /e/ /jɒ/ /ʒ/ /z/ /i/ /j/ /k/ Л л М м Н н О о П п Р р С с Т т У у Ф ф Х х Ч ч /l/ /m/ /n/ /o/ /p/ /ɾ/ /s/ /t/ /u/ /f/ /χ/ /tʃ/ Ш ш Ъ ъ Э э Ю ю Я я Ғ ғ Ӣ ӣ Қ қ Ӯ ӯ Ҳ ҳ Ҷ ҷ /ʃ/ /ʔ/ /e/ /ju/ /ja/ /ʁ/ /ˈi/ /q/ /ɵ/ /h/ /dʒ/
همسنجی لاتین و سیریلیک
خط سیریلیک تاجیکی خط فارسی با زیر و زبر خط فارسی Баниодам аъзои як пайкаранд, ки дар офариниш зи як гавҳаранд. Чу узве ба дард оварад рӯзгор, дигар узвҳоро намонад қарор. Саъдӣ بَنیآدَم اَعضایِ یَک پَیکَرَند، که دَر آفَرینِش زِ یَک گَوهَرَند. چو عُضوی به دَرد آوَرَد روزگار، دِگَر عُضوها را نَمانَد قَرار. سعدی بنیآدم اعضای یک پیکرند، که در آفرینش ز یک گوهرند. چو عضوی به درد آورد روزگار، دگر عضوها را نماند قرار. سعدی Мурда будам, зинда шудам; гиря будам, xанда шудам. Давлати ишқ омаду ман давлати поянда шудам. Мавлавӣ مُرده بُدَم، زِنده شُدَم؛ گِریه بُدَم، خَنده شُدَم. دَولَتِ عِشق آمَد و مَن دَولَتِ پایَنده شُدَم. مَولَوی مرده بدم، زنده شدم؛ گریه بدم، خنده شدم. دولت عشق آمد و من دولت پاینده شدم. مولوی
- سریلیک
Тамоми одамон озод ба дунё меоянд ва аз лиҳози манзилату ҳуқуқ бо ҳам баробаранд. Ҳама соҳиби ақлу виҷдонанд, бояд нисбат ба якдигар бародарвор муносабат намоянд.
- لاتین
Tamomi odamon ozod ʙa dunjo meojand va az lihozi manzilatu huquq ʙo ham ʙaroʙarand. Hama sohiʙi aqlu viçdonand, ʙojad nisʙat ʙa jakdigar ʙarodarvor munosaʙat namojand.
یکی از چیزهای که میخوام بهش اشاره کنم اینه که را به واژه میچسبد!
به نگرم زبان ما مانند ترکی نیست که درست آنگونه که میگوییم با لاتین بنویسیم میتوانیم به زیبایی هم بیندیشیم . برای نمونه
من سامان ام.man saman am
تو سامان ای.to saman ai
او سامان است.ue saman ast
ما سامان ایم.ma saman aim
شما سامان این.shoma saman ain
ایشان سامان اند.ishan saman and
من میاندیشم که ش را sh بنویسیم بسیار بهتر از š است.
šباید به جای ž باشد که در پهلوی هم همین بود.
چ هم با ch بهتر است. اگرنه شانس را باید بنویسیم šâns !!
در آلمانی و انگلیسی میشود همین شانس و چانس که هردو chance مینویسند.
من میاندیشیم که ساختن دبیره برای زبان پارسیک نیاز به کوشش و پشتکار زیادی دارد.
سپاس
پارسیگر