تاریخچه روابط نظامی بین ایران و آمریکا قبل از 1979

گاهی اوقات، هنگامی که رسانه های بین المللی برخی از جنبه های نظامی ایران مثل مانورها را نشان می دهند ما می بینیم که ارتش ایران از سخت افزارهای نظامی آمریکا که قبل از انقلاب سال 1979 به ایران داده شده بود استفاده می کنند.حتی امروز هم، ده ها هلیکوپتر و جت جنگنده ایرانی و همچنین تعداد زیادی تانک و دیگر تجهیزات نیروی زمینی، باقی مانده دورانی هستند که شاهد همکاری های دفاعی قابل توجهی بین دو کشور است.

تاریخ روابط نظامی ایالات متحده در مورد ایران قبل از سال 1960 نسبتا آرام بود. در طول جنگ جهانی دوم، ایالات متحده آمریکا تعداد محدودی از مشاورانش را در ایران مستقرکرد.با وجود تهاجم متحدان ایالات متحده، بریتانیا و اتحاد جماهیر شوروی، ایالات متحده به عنوان یک محافظ ایران در نظر گرفته شد و در بیرون کردن سربازان شوروی در مدت کوتاهی پس از پایان جنگ نقش داشت. از آن به بعد این رابطه عمدتا یک رابطه هم ترازی ژئوپولیتیک بود که آغاز یک دهه حمایت آمریکا از محمد رضا شاه پهلوی با ارتش ،پلیس و مشاوره و کمک مالی بود.

حمایت ایالات متحده از ایران در زمینه معاملات نظامی از آغاز 1960 تا بیشتر 1970 به طور قابل توجهی رشد کرد. ایالات متحده آمریکا تامین کننده اصلی سلاح در ایران از سال 1965 تا سال 1979 بود و در سال 1976، ایران بزرگترین خریدار تجهیزات نظامی آمریکا در سراسر جهان بود. با افزایش شدید قیمت نفت در سال 1970شاه خرید سلاح های نظامی را با 6.5 میلیارد دلار در فروش مستقیم تسلیحات نظامی آمریکا در سال مالی 75 و 76 بالا برد. این فروش شامل جت جنگنده های اف 4،اف 5 ، اف 14، تانک ام 60 و هلیکوپترهای کارگوی آمریکایی بود که تا به امروز استفاده می شوند.در اواسط 1970 ایران حدود 600 مشاور نظامی آمریکایی داشت. درصد زیادی از شهروندان آمریکایی 24
هزار نفر در آن زمان در ایران زندگی می کردند که در برنامه های ارتشی هم شرکت داشتند.

انقلاب سال 1979 این رابطه را به پایان رساند. بخش عمده ای از میلیاردها دلار تجهیزات خریداری شده توسط شاه رو به نابودی رفته و خود ایالات متحده دیگر چنین تجهیزاتی را ندارد. با این حال نشانگر آن است که در آن زمان حتی در زمان بعضی از خود ما رابطه نزدیک نظامی بین دو کشور وجود داشته. جت ها و هلیکوپتر های فروخته شده به ایران که هنوز هم پرواز می کنند یادآور آن روابط هستند که اکنون به ظاهر مقاوم، و به دور از دائمی می آیند که می تواند در طول زمان تغییر کنند.

با سپاس
مریم
فرماندهی مرکزی ایالات متحده